Kemik Metastazları- Prof.Dr. Seyit Ali Gümüştaş скачать в хорошем качестве

Kemik Metastazları- Prof.Dr. Seyit Ali Gümüştaş

Kemik Metastazı Nedir ve Nasıl Ortaya Çıkar? Kemik metastazı, kanserin kaynaklandığı organdan kan (çoğunlukla) veya lenf yoluyla (özellikle meme, prostat ve testis kanserlerinde) kemiğe sıçramasıdır. Kemiğin en sık görülen kötü huylu tümörüdür ve genellikle 40 yaş sonrasında ortaya çıkar. Metastatik kemik kanseri, mevcut kanserin ilerlediğini gösterir. Bu hastalar, ortopedik onkoloji, tıbbi ve radyasyon onkolojisi, patoloji, radyoloji ve nükleer tıp uzmanları tarafından değerlendirilmelidir. Son yıllarda kanser tedavilerinin gelişmesiyle birlikte yaşam süresi uzamış ve metastatik kemik kanseri daha sık görülmeye başlamıştır. Kemik, akciğer ve karaciğerden sonra en sık metastaz alan üçüncü organdır. Kanser türüne bağlı olarak %20-70 oranında kemik metastazı görülebilir. Kemik Metastazlarının Belirtileri Nelerdir? Kemik metastazlı hastalar farklı klinik tablolarla başvurabilir. Çoğu zaman, kanser tanısı olan hastaların rutin taramalarında saptanır. Ancak bazı hastalar, kanser öyküsü olmaksızın doğrudan kemik metastazı ile teşhis edilir. Hastalar genellikle istirahatte bile devam eden, zamanla şiddetlenen ağrı ile başvurur. Gece ağrısı sık görülür ve standart ağrı kesiciler yetersiz kalabilir. Hastaların %10-30’u, metastazın kemiği zayıflatması sonucu oluşan kırık nedeniyle başvurur. Omurgaya metastaz durumunda, omurilik veya sinir köklerine bası oluşabilir. Bu, kol veya bacaklarda uyuşma, karıncalanma ve güçsüzlük gibi belirtilere yol açabilir. Omurga kırığına bağlı ciddi omurilik basısı gelişirse, kısmi veya tam felç riski doğabilir. En Sık Nerelerde Görülür? Kemik metastazları tüm kemiklerde gelişebilir, ancak en sık omurga, pelvis (leğen kemiği), femur (uyluk kemiği) ve humerus (kol kemiği) bölgelerinde görülür. Metastazlar tek veya çoklu odaklı olabilir. Hangi Kanserler Kemiğe Metastaz Yapar? Tüm kanserlerin kemiğe metastaz yapma potansiyeli vardır, ancak en sık metastaz yapan kanserler şunlardır: Meme Prostat Akciğer Böbrek Tiroid Bu kanserler toplumda sık görüldüğü için kemik metastazı olasılığı daha yüksektir. Tanı Nasıl Konur? Kemik metastazı tanısının doğru konulması hayati önem taşır. Özellikle, kemiğin kendi tümörlerinden ve hastanın mevcut kanserinden bağımsız gelişen başka bir tümörden ayırt edilmesi gerekir. Yanlış tanı, geri dönüşü olmayan ciddi hatalara yol açabilir. Tanı sürecinde şu yöntemler kullanılır: Hikaye ve fizik muayene Görüntüleme: İki yönlü grafiler, bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MRG), PET-CT veya kemik sintigrafisi ile metastaz tespiti yapılır. Laboratuvar testleri: Tümör belirteçleri, özellikle 40 yaş üstü hastalarda kemik lezyonları saptandığında istenir. Biyopsi: Şüpheli olgularda tanıyı kesinleştirmek için gereklidir. Kemik Metastazları Nasıl Tedavi Edilir? Tedavi planı belirlenirken tümör tipi, yaygınlığı, kemik yıkım derecesi, tümörün radyoterapi/kemoterapiye yanıtı, hastanın genel durumu ve beklenen yaşam süresi göz önünde bulundurulur. Tedavi amaçları şunlardır: Ağrıyı azaltmak Kırık gelişimini önlemek Hastanın fonksiyonlarını ve yaşam kalitesini artırmak Tedavi seçenekleri şunlardır: Medikal tedavi: Kemik güçlendirici ilaçlar (bifosfonatlar) Kemoterapi, hormon tedavisi, akıllı ilaçlar Radyoterapi: Özellikle ağrının giderilmesi için kullanılır. Cerrahi tedavi: Kırık riski veya mevcut kırık durumunda uygulanır. Kırık gelişmeden yapılan cerrahi girişimler, ameliyat risklerini azaltır ve hastanın daha hızlı iyileşmesini sağlar. Kırık gelişmişse tespit/fiksasyon (çivi veya plak) uygulanabilir veya tümörlü kemik çıkarılarak yerine protez konulabilir. Omurga metastazlarında: En sık uygulanan yöntem vertebroplasti (çimentolama) işlemidir. Lokal anestezi altında günübirlik yapılabilir. Omurgadaki zayıflamış kemiği güçlendirerek çökme riskini azaltır ve ağrıyı hızla dindirir. Son Yıllarda Tedavide En Yeni Yöntemler Kemik metastazlarının tedavisinde en yeni yöntemler, görüntüleme eşliğinde kapalı olarak uygulanan yakma (radyofrekans ablasyon, mikrodalga ablasyon) ve dondurma (krioablasyon) işlemleridir. En sık tercih edilen yöntem radyofrekans ablasyon (RFA) olup, tomografi rehberliğinde anestezi altında uygulanır. Tümör dokusu yüksek ısıda kapalı yöntemle yakılır. RFA'nın avantajları: Omurga dahil birçok kemikte güvenle uygulanabilir. Düşük riskli ve hızlı sonuç veren etkili bir yöntemdir. Radyoterapiye dirençli veya radyoterapi sonrası nüks etmiş metastazlarda uygulanabilir. Seçilmiş hastalarda, RFA sonrası çimentolama işlemi aynı seansta yapılabilir. Gelişen tedavi yöntemleri sayesinde kemik metastazlı hastaların yaşam kalitesi artırılmakta ve hastalığın etkileri en aza indirilmeye çalışılmaktadır.