Dariush Ashouri : la vie parisienne de l’intellectuel iranien زندگی پاریسی داریوش آشوری скачать в хорошем качестве

Dariush Ashouri : la vie parisienne de l’intellectuel iranien زندگی پاریسی داریوش آشوری

در آثار برخی نویسندگان تبعیدی در #پاریس این ضرب‌المثل آلمانی و ییدیش که می‌گوید: «خوشبخت چون خدا در فرانسه»، تصویری بسیار مثبت از #فرانسه ارائه می‌کند. این همان تصویری است که وقتی #داریوش_آشوری در گفتگو با من در کافه دو مگو (لینک گفتگو در بیو)، از پاریس سخن می‌گفت، در ذهنم ایجاد ‌شد. این کافه قدیمی زمانی پاتوق کسانی چون #سیمون_دوبووار، ژان پل #سارتر، ارنست #همینگوی، آلبر #کامو، پابلو #پیکاسو بود. از قرن نوزدهم و به‌ویژه در قرن بیستم بین دو جنگ جهانی، پاریس پناهگاه روشنفکران از جمله نویسندگان تبعیدی بود که این شهر را به بزرگترین مرکز ادبی در جهان تبدیل کردند. ارزش‌های فرانسوی به ویژه آزادی بیان و جهان‌وطنی موجب شد نفوذهای فکری خارجی نه تنها مذموم نباشد، بلکه زمینه را برای انعکاس صداهای غریبه فراهم کند. فهرست نویسندگان بزرگی را که پس از جنگ جهانی اول به پاریس سرازیر شدند طولانی است، اما این ویژگی پیش از آن جنگ هم تثبیت شده بود. نمونه‌ بارزش، انریکه گومس کارییو، نویسنده‌ پرکار گواتمالایی، است که از ۱۸۹۰ در پاریس اقامت داشت و علاوه بر انتشار کتاب، مجلات اسپانیایی‌زبانی را اداره می‌کرد که در میان نخبگان تبعیدی آمریکای لاتین بسیار خوانده می‌شد. شاید برای ما، نماد تبعید روشنفکران ایرانی به پاریس، #صادق_هدایت است که در همین شهر دانش خود را از ادبیات مدرن اروپا، روانکاوی و سوررئالیسم گسترش داد. اما تجربه ناکام و سرنوشت مرگبار او در این شهر، تراژدی بی‌پایان ادبیات معاصر ایران را رقم زد. غمبارتر، وقوع #انقلاب #ایران بود که موجب بزرگترین فرار و #تبعید #نویسندگان و #روشنفکران ایرانی در تاریخ معاصر شد. آشوری که همراه بسیاری دیگر به پاریس آمد، در این گفت‌وگو صراحتا می‌گوید خواست قلبی‌اش #مهاجرت نبود و دوست داشت در ایران بماند اما جمهوری اسلامی او را «دلزده» کرد. با این حال، صدای آرام آشوری در میان همهمه‌ گردشگران، نوعی آرامش #فلسفی داشت که از پذیرفتن تبعید خود سخن می‌گفت. او که در این سال‌ها از آثار فلسفی و ادبی سه زبان مهم اروپایی تغذیه شده، در مواجهه با #مدرنیته‌ اروپایی که از قضا شکل‌دهنده ادبیات معاصر ایران است، بیش از هر زمان دیگری به زبان مادری‌اش، فارسی، فکر کرد. آشوری در این گفتگو از دوستی با #بهرام_بیضایی و دیدار با #میشل_فوکو هم می‌گوید. آشوری گرچه می‌گوید «زندگی پاریسی» نکرده، اما پاریس برای او آزمایشگاهی مستمر برای تامل در گذشته خود و #فرهنگ ایران بوده. نام پاریس برای ایرانی‌ها فقط یادآور ایفل و زیبایی‌های شهر نیست؛ پاریس، بخشی از حافظه‌ فرهنگی ماست؛ شهری که در دوره‌های گوناگون، روشنفکران‌مان را در خود پناه داده و به ثروت فکری ما افزوده است.