پیش پرده خوانی؛ علی فتحعلی | قسمت دوم скачать в хорошем качестве

پیش پرده خوانی؛ علی فتحعلی | قسمت دوم

پیش پرده خوانی؛ علی فتحعلی | قسمت دوم سابقۀ تاریخی پیش‌پرده‌خوانی برخی معتقدند در منابع کهن ایرانی نمایشهایی که همراه موسیقی اجرا می‌شدند، تعریفی مشخص دارند؛ جلوداری، واقعه‌خوانی، حکایت‌گری، تکه‌خوانی، پیش‌نوازی و پیش‌‌واقعه را نمونه‌هایی از مصادیق پیش‌پرده‌خوانی می‌دانند؛ ازاین‌رو، تاریخی بسیار کهن برای آن قائل‌اند، و حکایت‌گران زمانهای بسیار دور را اسلاف پیش‌پرده‌خوانها می‌دانند. راست است که حکایت‌گران یا قصه‌خوانان، که به «اصحاب‌الکرسی» مشهورند، برای جذب مردم به شنیدن حکایتهایشان باید ریش انبوه، صدای رسا و قیافۀ جذاب می‌داشتند، و به گفتۀ ابن‌جوزی برخی از آنها روغن به صورت می‌مالیدند تا رنگ چهره‌شان به زردی بگراید ؛ اما پیش‌پرده‌خوانی، با کیفیتی که مورد نظر این مقاله است، به طور مشخص در دهۀ ۱۳۲۰ ش در ایران شکل گرفت، و در همان دهه نیز رو به افول نهاد. این شکل از نمایشِ تک‌نفره چه از لحاظ محتوا و مضمون، و چه از لحاظ شکلِ اجرای نمایش، به پاره‌ای اشعار عامیانه و همچنین نمایشهای دورۀ قاجاریه (به‌ویژه دورۀ سلطنت ناصرالدین شاه) شباهت دارد پاره‌ای از اشعاری که ژوکوفسکی در دورۀ قاجاریه از افواه عام شنیده و در کتاب اشعار عامیانۀ ایران ثبت کرده، شایستۀ آن‌اند که مبدأی برای شعرهای پیش‌پرده‌ها فرض شوند. ژوکوفسکی پاره‌ای از این اشعار را مترادف ترانه و تصنیف می‌داند که اغلب بازتابی از رأی و نظر مردم نسبت به ظلم و ستم حکام، در تعویض حکام، اقدامات کیفری پلیس و افزایش قیمت مایحتاج عمومی است. این انتقادهای شعرگونه (تصنیف)، با لحن تمسخرآمیز و گاهی با کلمات گستاخانه و حتى زشت همراه بوده است. این تصنیفها گاهی از نظر حجم، رشد می‌یابند یا شکل داستان نیمه‌منظوم ـ نیمه‌منثور پیدا می‌کنند و به صورت هجوی تند از آداب و رسوم و ظواهر زندگی اجتماعی در دست مقلد یا تقلیدچی [بازیگر = آرتیست] قرار می‌گیرند. در اغلب این تصنیفها که در آنها به زبان گفتاری نسبت به اوضاع زمانه گوشه و کنایه‌ای زده شده است، گاهی از یک شخص یا مقامِ حکومتی، و گاهی از یک واقعۀ اجتماعی انتقاد شده است #پیش_پرده_خوانی #نقالی #آواز #ترانه #علی_فتحعلی #مرتضی_احمدی