Üst çenede darlığın genişletilmesi bazen kemiklerde yapılırken bazen sadece dişler genişletilir скачать в хорошем качестве

Üst çenede darlığın genişletilmesi bazen kemiklerde yapılırken bazen sadece dişler genişletilir

Çene darlığının karakteri ve hastamızın yaşına göre üst çene genişletmesinin nasıl yapılması gerektiği belirlenir. Bazen sadece dişlerin daha geniş bir ark üzerinde yerleştirilmesi için braket ve tellerin kullanılması ya da aynı amaçla şeffaf plakların kullanılması yeterli olur. Bu durum genellikle dişlerin ağız içine doğru eğimli olduğu durumlarda geçerli olur. Bu dişlerin eğimlerinin düzelmesi sırasında çene de genişlemiş gözükür. Ancak gerçek bir üst çene darlığı varsa, yani üst çene kemiğinde darlık varsa ve dişler dışarı yani yanaklara doğru eğimli olduğu halde alt dişlere göre dar gözüküyorsa, bu durumda dişleri daha da dişarı doğru eğmek uygun olmayacaktır. Çünkü daha da dışarı eğimlendirilirlerse dişler onları taşıyan kemiklerin dışına çıkacak ve kemik desteklerini kaybedince de zarar göreceklerdir. Dişeti çekilmesi bu minvalde öncelikle akla gelen bir komplikasyondur. Üst çenede kemik seviyesinde bir darlık olduğunda hastamızın yaşı önemli olur. Çocuklukta çenenin genişletilmesi nispeten çok kolaydır. Hastanın kendi takıp çıkardığı damaklı teller ya da geniş bir telin daraltılarak dişlerin iç tarafına yerleştirilmesi ve tel eski haline dönerken çenenin de genişlemesini sağlayan dişlere sabit teller kullanılabilir. Çocuklarda büyüme ve gelişimin hangi döneminde olduğuna bağlı olarak dişsel ve iskeletsel genişletme beraber gerçekleşir. Eğer çocuk küçükse daha çok kemiksel genişletme olacaktır. Çocukluk çağı sonrasında bu apareyler kemiksel genişletme için artık işe yaramaz. Eğer yine de kullanılırsa sadece dişsel genişletme meydana gelecektir. Çocukluk sonrası yaş gruplarında çoğunlukla dişlerden destek alan ve ortada günde bir ya da iki kere hastanın kendisinin çevirdiği bir vidası olan bir genişletme apareyi kullanılır. Vida, hasta tarafından önden arkaya doğru bir silindirik sistemi bir tel anahtar yardımı ile aynı yönde çevrildikçe apareyin iki yarısını birbirinden uzaklaştıran bir mekanizmadır. Bu şekilde çenenin iki yarısına yük bindikçe, ergen ve genç erişkinlerde iki kemik arasındaki birleşme kırılarak açılır. Buna yeşil ağaç kırığı denir ve aslında ağız içinde herhangi bir yaralanma olmaz. Sadece kemiğin iç bölgesinde bir aralanma söz konusudur. Bu aralanma meydana gelip üst çene kemiği ikiye ayrılmaya başladığında biz bunu klinikte hastanın ön iki dişinin arasında bir aralık oluşması ile görebiliriz. Burada meydana gelen boşluk, bir süre sonra kendiliğinden, dişler arasındaki fibrillerin iki dişi birbirine doğru çekmesi ile kapanacaktır. Bu tür apareyler kullanıldığında çene kemiklerindeki genişlemenin yanında, destek alınan dişlerde de bir dışarı yönlü eğilme görülmektedir. Son yıllarda kemiklere yerleştirilen ve ortodontik kuvvetlerin uygulanmasında destek noktası olarak işimize yarayan minividalar üzerinde birçok çalışma yapılmıştır. Üst çene kemiğine ve damağa yerleştirilen minividalardan destek alarak dizayn edilen üst çene genişletme apareyleri dişleri açamadan kemiklerde gemişlerme yapmanın mutlak yolu olarak bulunmuştur. Bu tür apareyler kullanıldığında dişlerin dışarı değil, yanak baskısı ile tam tersine içeri doğru eğildikleri saptanmıştır. Bu da böyle bir diş hareketi gerekecek hastalarda eskiden mümkün olmayan bir tedavi alternatifi oluşmasını sağlamıştır. Mini vida yerleştirilmeden yapılan genişletmelerde ya da çok miktarada kemiksel genişletme gerektiğinde çenenin ikiye ayrılmasını kolaylaştıracak bölgelerde kemiklerin dirençlerinin azaltılması ve bazı kemik bölgelerinin inceltilmesi amaçlı cerrahi işlemler de önerilmektedir. Bu tür işlermler dişlere aşırı kuvvetler gelmesini ve dişlerde istenmeyen hareketler olmasını engellerken, kemiksel genişlermenin kolayca gerçekleşmesini sağlar.