Beşir Fuad | Yaşamının Son Anlarını Kağıda Döken Beşir Fuad Kimdir? скачать в хорошем качестве

Beşir Fuad | Yaşamının Son Anlarını Kağıda Döken Beşir Fuad Kimdir?

Ayrıcalıklardan yararlanmak için bu kanala katılın:    / Önemli İnsanlar   türk aydınları içerisinde beşir fuat, sıra dışı bir yere sahiptir. henüz 35 yaşında hayatına son veren fuat, ölümüyle büyük bir şok yaratmıştı. tüm benliğini bilime ve pozitif düşünceye adayan bu genç aydını gelin daha yakından tanıyalım. beşir fuad 1852’de istanbul’da hali vakti yerinde olan gürcü asıllı bir ailede doğdu. maraş ve adana mutasarrıflıklarında bulunmuş olan hurşid paşa ile giresunlu memiş paşa’nın kızı habibe hanım’ın oğluydu. . fuad ilk olarak, çoğunluğun gittiği ve dini ağırlıklı derslerin okutulduğu sıbyan mektebine değil, batılı bir anlayışla eğitim veren istanbul fatih rüştiyesi’ne gönderilmişti. devrine göre seviyeli bir öğretim veren fâtih rüşdiyesi’nde beş yıl okuduktan sonra bir müddet babasının görevi dolayısıyla bulundukları suriye’de halep cizvit mektebi’nde tahsil gördü. bu; fuat'ın tanrı ile olan rabıtasını kesmesine ve bilimi, hayatındaki yegâne rehber kabul etmesine neden olan en başat sebep olarak düşünülmektedir. cemil meriç, onun tedrisatının ruh ve mana dünyasında yarattığı bunalımını şu sözlerle aktarır;alışkanlıkları ile osmanlı, kafasıyla fransız. beşir fuad'ı cizvit'ler zehirledi. imanını kaybeden o coşkun zekâ, yeni bir din buldu kendine: maddecilik. batının müsbet ilimlerini naslaştırdı. kılıç bir fetih aracı değildi artık. bu okulda çok iyi derecede fransızca öğrendi.1871’de askerî idâdî’den, 1873’te mekteb-i harbiyye’den mezun oldu. batılı bir eğitim almış olan beşir fuat, sultan abdülaziz'in yaverlik görevi başta olmak üzere birçok devlet kademesinde önemli görevler üstlendi. girit başta olmak üzere birçok cephede savaş kahramanı sayılabilecek yararlılıklar gösterdi. osmanlı-sırp savaşı başlayınca gönüllü olarak savaşa katıldı. ardından 1877-1878 osmanlı-rus savaşı ‘nda ve girit isyanlarının bastırılmasında gönüllü görev aldı. girit'te birkaç yıl kaldı. bu süre içinde ingilizce ve almanca öğrendi. kolağası rütbesiyle harbiye levâzımât-ı umûmiyye dairesi teftiş komisyonu üyesi iken askerlikten istifa ederek kendisini tamamen yazı ve yayın hayatına verdi. bir ara dârüşşafaka mektebi’nde fahrî olarak öğretmenlik yaptı. beşir fuat sıra dışı bir osmanlı aydın’ı olarak karşımıza çıkar. biyografi, edebiyat eleştirisi, felsefe ve bilim alanlarında eserler verdi. kısa yaşamı boyunca 16 kitap ve 200 makale yayınlanmıştır. dergicilik konusunda da deneyimi olan fuat; saadet, tercüman-ı hakikat, ceride-i havadis gibi gazetelerde yazarlık yaptı. beşir fuad’ın, 1883 sonlarından başlamak üzere, intiharına kadar geçen dört yıllık kısa fakat çok yoğun bir yazı hayatı olmuştur. önce mustafa reşid’in çıkardığı envâr-ı zekâ mecmuasında telif ve tercüme yazıları çıktı, daha sonra birkaç arkadaşıyla hâver dergisini çıkarmaya başladı. 1884’te hemen tamamıyla fennî konulara dair yazıların neşredildiği güneş dergisinin imtiyazını satın aldı. on iki sayı çıkabilen güneş, mukaddimesine göre, osmanlı gençlerinin çağdaş müsbet ilimlere ve fennî gelişmelere yabancı kalmamasına çalışacaktı. 1884 yılının sonlarına doğru türkiye’nin en eski özel gazetesi olan cerîde-i havâdis’in ıslah edilmesi teşebbüsüne geçilince bu maksatla başmuharrirliğine beşir fuad getirildi. edebi tenkit alanında dikkate değer görüşler ortaya koyan beşir fuad, devrinde pek çok edebiyatçı ile ters düştü; dönemin romantizm’den etkilenmiş yazarlarına karşı fen ve felsefenin ve maddenin gücünü ve önemini savundu. sanat ve felsefeyle ilgili düşüncelerini en açık şekilde muallim naci ile mektuplaşmalarını içeren “intikad” adlı eserinde ortaya koydu. özellikle ölmeden önceki yıllarda çok yoğun bir şekilde yazı çalışmaları yaptı. avrupalı pozitivistler gibi hıristiyanlık aleyhinde bulunan, birçok yazısında ilmin gerçeklerine karşı geldikleri, dini zulümlerine alet ettikleri gerekçesiyle papazları yerdiği yazılar kaleme aldı. beşir fuad bilim ve felsefeye ilgi duyuyor; çok iyi derecede ingilizce, almanca ve fransızca bildiği için batı’da gelişen fikir ve sanat akımlarını hızla ve yakından izleyebiliyordu. tercüme yapacak ve bu dillerin öğretimiyle ilgili metot kitapları yazacak kadar iyi biliyordu. özel yaşamına değinecek olursak ilk evliliğini çok genç yaşta iken halayığı ile yapan ve bu evlilikten mehmet cemil adında bir oğlu olan beşir fuad kısa bir süre sonra eşinden boşanarak saray doktoru kadri paşa’nın oğlu salih paşa’nın kızı şaziye hanım ile evlendi. bu evlilikten namık kemal ve mehmed selim adlı iki oğlu oldu. oğlu namık kemal 1,5 yaşında kızılcık hastalığı nedeniyle hayatını kaybetti. oğlunu kaybettikten bir yıl sonra annesi de öldü. üstelik öncesinde tımarhaneye yatırmak zorunda kalmıştı annesini. götürdüğü bir doktor annesini hastaneye yatrımayı teklif etmişti. çünkü kendisine ya da başkasına zarar verme gibi tehlikeli durumlar söz konusuydu. annesinin tek çocuğuydu. sonunda annesini tımarhaneye yatırmak zorunda kalmıştı. #BeşirFuad #BeşirFuadKimdir #BeşirFuat