Скачать с ютуб Ι. Μ. Παναγίας Καταμάχης | Αρτοπούλα Ιωαννίνων в хорошем качестве

Ι. Μ. Παναγίας Καταμάχης | Αρτοπούλα Ιωαννίνων

Ι. Μ. Παναγίας Καταμάχης | Αρτοπούλα Ιωαννίνων Tο μοναστήρι της Καταμάχης (Γενέθλιο της Θεοτόκου) ανεγέρθηκε το 1830 όπως φαίνεται από τη χρονολογία που υπάρχει στο εξωτερικό υπέρθυρο του ναού. Αιώνες, όμως, πριν ήταν χτισμένο στη θέση «Αϊ-Γιάννης» όπου σήμερα το εξωκλήσι του Αγίου Ιωάννη και το 1611 καταστράφηκε από τον Οσμάν Πασά (βλ. Δημ. Καμαρούλια. Τα Μοναστήρια της Ηπείρου. Εκδόσεις Μπαστάς-Πλέσσας. Αθήναι 1997. Τόμος Α΄, σελ. 41, πρβλ. Πάνου Τζιόβα. Η Μονή Διχουνίου. Έκδοση Δήμου Μολοσσών. Ιωάννινα 2002, σελ. 13). Στη θέση «Βούρλο» που βρίσκεται ΒΑ από το εξωκλήσι του Αγίου Ιωάννη υπάρχει Αρχαιολογικός χώρος – νεκροταφείο (ΥΑ 15794/19-12-1961 - ΦΕΚ 35/Β/2-2-1962). Κάποτε ήταν «πλούσιο μοναστήρι, με χωράφια, γιδοπρόβατα, γελάδια, μελίσσια κ.ά.» (Δημ. Καμαρούλια, ό.π., σελ. 484). Από τα δεκάδες γελάδια, εκατοντάδες μελίσσια και χιλιάδες γιδοπρόβατα, είχαν απομείνει το 1924 μόνο 10 γελάδια, 25 μελίσσια και 300 γιδοπρόβατα. Επί τουρκοκρατίας, το μοναστήρι, πλήρωνε το δάσκαλο της Αρτοπούλας κάθε χρόνο με 12 χρυσές τούρκικες λίρες, 12 οκάδες αλατισμένο τυρί και 6 οκάδες λιωμένο βούτυρο. Μοίραζε επίσης 400-500 οκάδες καλαμπόκι σε φτωχές οικογένειες των γύρω χωριών. Πρώτος ηγούμενος ήταν ο Γουρνάρης από το Ασπροχώρι και έπειτα ο Παρθένιος από τους Παπαδάτες, ο Χρυσόστομος από τα Μηλιανά και τελευταίος ο Παπαθανάσης από το Ζωτικό. (Σπ. Μουσελίμη. Η Λάκκα του Μπότσαρη. Γιάννινα 1976, σελ. 66). Το 1918 τοποτηρητής του μοναστηριού ήταν ο Οικονόμου Αθανάσιος και επόπτης ο ιερέας του διπλανού χωριού, της Γράσδανης. Στις αρχές του 1950 έμενε στο μοναστήρι δόκιμη καλόγρια, η Κωνσταντίνα Παπαγεωργίου, η οποία μετά πήγε στην Ιερά Μονή Διχουνίου και το 1955 μετατέθηκε στη Μονή Τσούκας. (Π. Τζιόβα, ό.π. σελ. 141). «Για λίγον καιρό (1960) έμενε στο μοναστήρι καλόγρια η Κωστούλα από τις Μπαουσιούς» (Σπ. Μουσελίμης, ό.π. σελ. 66). «Την ημέρα που γιόρταζε το Μοναστήρι έστρωναν οι καλόγεροι τραπέζι για όλους. Έτρωγε και γλένταγε ο κόσμος και πήγαινε το τουφεκίδι, άλλο πράμα. Έρχονταν και κανένας πραματευτής με καμιά παραμάνα, κανένα σπάγκο, ράμματα, ψίχα λουλάκι και κάτι τέτοια. Αγόραζαν τα παιδάκια καμιά φλογέρα ή καμιά σιουρίχτρα και έπαιζαν. Έπαιρναν και κανένα ζαχαράτο για να φάνε. Οι μεγάλοι έπιναν ρακί, τσίπουρο, κούμαρο ή δαμάσκηνο. Έρχονταν και καμιά ζυγιά όργανα και χόρευαν δυο και τρεις μέρες. Πολλοί το ’καναν τάμα και έζωναν την εκκλησία της Παναγίας με μια ή τρεις γύρες αγνό κερί…» (Ν. Λιόλιου. Τι είδα και τι άκουσα στο χωριό μου. Αθήνα 1983, σελ. 228). Σήμερα βλέπουμε μια προσπάθεια αποκατάστασης του ναού και αναστήλωσης των κελιών του μοναστηριού, που γίνεται με τη συνεργασία και τη βοήθεια των αρμόδιων υπηρεσιών και των ειδικών. Το μοναστήρι πανηγυρίζει στις 8 Σεπτεμβρίου. Την παραμονή γίνεται Μέγας Εσπερινός και ανήμερα μετά την πανηγυρική Θεία Λειτουργία μοιράζεται παραδοσιακό λουκούμι και στρώνεται τραπέζι με πρόβειο ή κατσικίσιο κρέας, που είναι δωρεά της Εκκλησιαστικής Επιτροπής, και στήνεται γλέντι τρικούβερτο. Πληροφορίες: Νίκος Λιόλιος Στο βίντεο εμφανίζονται οι π. Αναστάσιος Παπαθανασίου (Παπαναστάσης) και ο Κωνσταντίνος Λιόλιος. Από το επεισόδιο "Στη βρύση στα Τσερίτσανα" της εκπομπής "Κάθε τόπος και τραγούδι" (ΕΡΤ3). Το βίντεο αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία της ΕΡΤ3.