მარტყოფის ღვთაების მამათა მონასტერი скачать в хорошем качестве

მარტყოფის ღვთაების მამათა მონასტერი

თბილისიდან აღმოსავლეთით, სოფელ მარტყოფის მახლობლად, ტყით დაფარულ იალნოს ქედზე მდებარეობს მარტყოფის ღვთაების მონასტერი. ქართული წერილობითი წყაროების თანახმად ამ ადგილს VI საუკუნემდე აკრიანი, ანუ ქვიანი ადგილი ეწოდებოდა. ამას ადასტურებს წმინდა ანტონ მარტყოფელის ცხოვრება, კახეთის მეფის, დავით II-ის მიერ მარტყოფის მონასტრისთვის ბოძებული სიგელი, საბინინის "საქართველოს სამოთხე". ყველა მათგანის მოწმობით, VI საუკუნის II ნახევარში "შინაგან მთათა აკრიანთა" სამოღვაწეოდ დაემკვიდრა წმინდა ანტონ მარტყოფელი. ღვთაების მონასტრის გუჯარის თანახმად აქ ტაძარი ჯერ კიდევ ვახტანგ გორგასალს აუშენებია და ეპისკოპოსიც დაუსვამს. ამავე ცნობას გვაწვდის პალტონ იოსელიანიც. მე6 ს. პირველ ნახევარში აკრიანის მთებში დამკვიდრდა საქართველოში მოსული ასურელი მამებიდან ერთ-ერთი, ანტონ მარტყოფელი. იგი განცალკევებით, დაყუდებულ ცხოვრებას ეწეოდა, რის გამოც მას მარტომყოფელი უწოდეს, ხოლო ადგილმა სახელწოდებად მარტყოფი მიიღო. მამა ანტონს მალე გაუვარდა სახელი როგორც სასწაულმოქმედს, ამიტომ მის გარშემო მალე თავი მოიყარეს მორჩილებმა, რასაც მოგვიანებით მარტყოფის სამონასტრო ცხოვრების აღორძინება მოყვა. სოფლის მახლობელ მთაზე ახლაც დგას ანტონის ხელით აშენებული სალოცავ-სენაკი. მთის მწვერვალზეა მისეული სალოცავი ნიშიც. ლოცვით გაძლიერებულს, მარტომყოფლობისა და დაყუდებისთვის საქართველოს მართლმადიდებელმა ეკლესიამ ანტონ მესვეტე უწოდა და ამ სახელით შერაცხა წმინდანად. მონასტერი ძველთაგანვე კულტურულ-საგანმანათლებლო ცენტრი იყო, სადაც გახსნილი იყო სკოლა. პლატონ იოსელიანი წერს, რომ მისი მამა იყო ამ სკოლის უკანასკნელი მოსწავლე. სკოლამ არსებობა შეწყვიტა 1752 წელს ლეკთა თავდასხმის გამო. მონასტერი, რომ ნამდვილად სამხედრო დანიშნულებისა იყო, ამას ადასტურებს ვახუშტი ბატონიშვილი. ის ამბობს, რომ მონასტერი არის „მსგავსი ციხისაო“. მონასტერს გარს ერტყა სათოფურებიანი გალავანი, რომლის გარშემოწერილობა 1400 მეტრს აღწევდა. მისი სიმაღლე 8მ. სიგანე კი 2მ. უდრიდა. 1752 წელს იგი დაუნგრევიათ ლეკთა მარბიელ რაზმებს. დღეისთვის მისი ნაშთებია შემორჩენილი. გარდა კულტურული ღირებულებისა, ხეებში ჩაფლული მონასტრიდან ვრცელი, ძალიან ლამაზი ხედებიც იშლება, რაც ბუნებისა და არქიტექტურის მშვენიერ სინთეზს ქმნის. მარტყოფის ღვთაების მონასტერი VI საუკუნიდან ქრისტიანულ-მართლმადიდებლური სარწმუნოების ერთ-ერთ მძლავრ კერად იქცა, ხოლო XIII საუკუნიდან 1265 წლამდე - რუსთავ-მარტყოფის საეპისკოპოსოს მეთაურთა (რუსთველთა) მუდმივ ადგილსამყოფელად იქცა. საეპისკოპოსო ცენტრის მდგომარეობა ღვთაების მონასტერმა XIX ს. დასაწყისამდე შეინარჩუნა. მაგრამ ლეკიანობის, თუ სხვა ჯურის მტრის შემოსევების შედეგად მარტყოფის მიდამოები მოოხრდა და გაუდაბურდა. 1811 წლისთვის რუსთავის საეპისკოპოსო სამწყსო მხოლოდ 8 სოფელსა და ერთ თავადს მოითვლიდა. რუსეთის მიერ საქართველოს ეკლესიის ავტოკეფალიის გაუქმების შემდეგ რუსთავის ეპარქიაც გაუქმდა. თავად მარტყოფის ღვთაების მონასტერი მოქმედებდა 1934 წლამდე. შემდეგ ის კომუნისტებმა გააუქმეს. ჟამთა მსვლელობაში მონასტერმა მრავალი ცვლილება განიცადა. XX ს. 50-60-იან წლებში მონასტერში უპატრონო ბავშვთა თავშესაფარი გახსნეს, შემდეგ კი 31-ე ქარხნის დასასვენებელ სახლად გადააქციეს. მონასტერში სამონასტრო ცხოვრება საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქის ილია II-ის ლოცვა-კურთხევით 1989 წ. აღდგა. მონასტრის ისტორიის ტრაგიკულ ფურცლებში განსაკუთრებულია 1918 წ. 26 აგვისტო... დილით კირიონ II სამიოდე პირთან ერთად თბილისიდან ეტლით მარტყოფს გაემგზავრა. გზად მარტყოფის მაცხოვრის ხელთუქმნელი ხატის ეკლესია მოილოცა. ტაძრის მსახურებმა სადილი გაუმართეს. მცირე შესვენების შემდეგ გზა გააგრძელა. მონასტერში ბერ-მონაზვნები დიდი სიყვარულით შეხვდნენ. ავიდა მონასტრის სიახლოვეს საკურთხეველთან და ილოცა. ამასობაში მოსაღამოვდა. ბოროტმოქმედებმა პატრიარქის კარი უხმოდ შეაღეს... ასევე უხმაუროდ დატოვეს მკვლელობის შემდეგ მონასტრის კედლები. გათენდა. ბერმონაზონნი საქმიანობას შეუდგნენ. კათოლიკოს-პატრიარქი არსად ჩანდა. მონახულება განიზრახეს. შეაღეს საძინებლის კარი. ყველას თავზარი დაეცა.. ეს იყო საუკუნის მკვლელობა წმინდა ანტონ მარტომყოფელის სავანეში.