ایرانیا از کی تریاکی شدن؟ скачать в хорошем качестве

ایرانیا از کی تریاکی شدن؟

ایرانیا از کی تریاکی شدن؟ آیا واقعا اعتیاد به تریاک هزاران ساله در ایران وجود داشته یا این ماجرا از دوران قاجار شدت گرفت؟ چرا تریاک از داروی حکیمان تبدیل شد به یک تفریح عمومی و بعد به یک بحران اجتماعی فراگیر؟ تو این ویدیو از مدرسه لرد استودیو، دقیقا به این پرسش‌ها جواب می‌دیم و مسیر تاریخی تریاک در ایران رو مرور می‌کنیم. 📌 سوالات پرتکراری که جواب داده میشه: اولین بار ایرانی‌ها کی با تریاک آشنا شدن؟ نقش پزشکان بزرگی مثل ابن‌سینا و رازی در مصرف دارویی تریاک چی بود؟ چه شد که تریاک از دارو تبدیل به یک تفریح عمومی شد؟ چرا قاجارها تریاک رو به بزرگ‌ترین کالای صادراتی ایران تبدیل کردن؟ سیاست‌های رضاشاه و محمدرضاشاه درباره تریاک چه نتیجه‌ای داشت؟ بعد از انقلاب ۵۷ چه تغییراتی در سیاست مواد مخدر به وجود اومد؟ روایت از دوران باستان شروع میشه؛ وقتی پزشک یونانی دیسکوریدس در قرن اول میلادی نوشت که ایرانی‌ها هم مثل یونانی‌ها از عصاره خشخاش برای تسکین درد استفاده می‌کردن. بعدها در دوران شکوفایی طب ایرانی، رازی و ابن‌سینا هم در کتاب‌های خودشون به تریاک به‌عنوان مسکن و داروی بیهوشی اشاره کردن. اما این مصرف‌ها محدود و کاملاً پزشکی بود. ورق اصلی در قرن نوزدهم و دوره قاجار برمی‌گرده. وقتی بحران مالی دولت باعث شد کشت گسترده خشخاش به سیاست رسمی کشور تبدیل بشه. تا جایی که در اواخر قرن، ایران سالانه بیش از ۱۵۰۰ تن تریاک تولید می‌کرد و حدود ۵۰٪ صادرات کشور رو تشکیل می‌داد. اما فراوانی تریاک یک پیامد مهم داشت: دسترسی ساده و ارزان مردم. همینجا بود که تریاک از داروی حکیمان تبدیل شد به یک عادت اجتماعی. ابزار این عادت هم چیزی بود به اسم وافور. پیپی که از چین وارد شد و خیلی سریع جای خودش رو در قهوه‌خونه‌ها، اندرونی اشراف و حتی دربار باز کرد. از اون زمان، سفرنامه‌نویس‌های اروپایی مثل جیمز موریه، لیدی شیل و ارنست هولستر بارها نوشتن که اعتیاد به تریاک در ایران همه‌گیر شده بود. با روی کار اومدن رضاشاه، اولین سیاست رسمی کنترل تریاک اجرا شد؛ سهمیه‌بندی، جواز مصرف و خرید سوخته برای جلوگیری از تولید شیره. اما در عمل بیشتر به پر شدن خزانه کمک کرد تا کنترل مصرف. در دوران محمدرضاشاه هم همین سیاست‌ها ادامه داشت و تا دهه ۵۰ تخمین زده شد حدود ۱.۵ میلیون نفر تریاکی دائمی بودن. بعد از انقلاب ۵۷، سیاست «صفر مصرف» پیاده شد. توزیع متوقف، معتادان مجرم و قاچاقچیان به شدت سرکوب شدن. اما این سرکوب باعث شد پای هروئین و مواد قوی‌تر به ایران باز بشه. در دهه ۷۰ سیاست «کاهش آسیب» وارد شد؛ با متادون، سرنگ استریل و مراکز درمان. سازمان ملل بارها ایران رو به‌عنوان نمونه موفق در این زمینه معرفی کرد. امروز آمارها نشون میده هنوز میلیون‌ها ایرانی مصرف‌کننده تریاک هستن. یعنی تریاک همچنان ستون اصلی اعتیاد در ایرانه. از قاجار تا امروز، هر حکومتی سیاست متفاوتی داشته، اما هیچ‌کدوم نتونستن ریشه اعتیاد رو از بین ببرن. 👇 حتماً توی کامنت‌ها بگو: به نظرت کدوم سیاست در برابر تریاک نتیجه بهتری داشت؟ فهرست مهم ترین منابع: Ram Baruch Regavim — The Most Sovereign of Masters: The History of Opium in Modern Iran, 1850–1955 پایان‌نامهٔ مفصل دربارهٔ تاریخ تجاری و اجتماعی تریاک در ایران (دانشگاه پنسیلوانیا، 2012). Rudi Matthee (ed.) — The Pursuit of Pleasure: Drugs and Stimulants in Iranian History, 1500–1900 مجموعه مقالات و مرور تاریخی درباره مصرف محرک‌ها و تریاک در ایران. Willem Floor — مقالات و کتاب‌ها دربارهٔ اقتصاد و کشاورزی دوره قاجار بررسی ساختار صادرات و جایگاه تریاک در اقتصاد ایران قرن نوزدهم. Encyclopaedia Iranica — مدخل‌های مربوط به اقتصاد قاجار و تریاک / صادرات مرور فشرده و آکادمیک دربارهٔ نقش تریاک در صادرات و تجارت آن دوره. گزارش‌های تاریخی وزارت خارجه آمریکا (FRUS / State Department) شامل آمار تقریبی مصرف‌کنندگان تریاک در دهه‌های میانی قرن بیستم. A Genealogy of Drugs Politics: Opiates under the Pahlavi فصل مروری که بر اساس تحقیقات Regavim، سیاست‌های دوره پهلوی درباره مواد افیونی را بررسی می‌کند. سفرنامه‌ها و مشاهدات عینی (قرن نوزدهم): James Morier — The Adventures of Hajji Baba of Ispahan (1824) Jean-Baptiste Feuvrier — Trois ans à la cour de Perse (پزشک دربار ناصرالدین‌شاه) Ernst Hoeltzer — یادداشت‌ها و عکس‌های او از اصفهان (1862–1897)