ប្រាសាទភ្នំជីសូរឬស្រីសូរ្យបព៌តឬសូរ្យបព៌ត»មានន័យថា«ភ្នំរបស់ព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័នទី១Phnom Chisor Temple. скачать в хорошем качестве

ប្រាសាទភ្នំជីសូរឬស្រីសូរ្យបព៌តឬសូរ្យបព៌ត»មានន័យថា«ភ្នំរបស់ព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័នទី១Phnom Chisor Temple.

ទីតាំងភូមិសាស្រ្ត៖ ប្រាសាទភ្នំជីសូរ មានទីតាំងស្ថិតនៅភូមិស្លា ឃុំរៀង ស្រុកសំរោង ខេត្តតាកែវ។ ប្រាសាទភ្នំជីសូរ​ស្ថិត​នៅ​ត្រង់​ចំណុចប្រសព្វ​រវាង​ស្រុក​បី គឺ​ស្រុក​សំរោង ស្រុក​ព្រៃកប្បាស និង​ស្រុក​បាទី ។​ ប្រវត្តិប្រាសាទភ្នំជីសូរ ចំពោះប្រវត្តិនៃការកសាងប្រាសាទភ្នំជីសូរនេះដែរ គឺមានការលើកឡើងចំនួនពីរបែបខុសគ្នា ដោយមួយគឺបញ្ជាក់តាមរយៈអ្នកបុរាណវិទ្យាធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវតាមរយៈសិលាចារឹកផង និងមួយបែបទៀតតាមរយៈរឿងព្រេងនិទានដែលប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅតំបន់ជុំវិញប្រាសាទមានការចេះចាំមាត់ហើយនិយាយតៗ គ្នាផង។ បើតាមសិលាចារឹក នៅលើភ្នំជីសូរ មានឈ្មោះថា«ស្រីសូរ្យបព៌ត ឫ សូរ្យបព៌ត» ដែលមានន័យថា«ភ្នំរបស់ព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័នទី១»។ នៅក្នុងប្រាសាទភ្នំជីសូរមានសិលាចារឹកពីរ ដោយសិលាចារឹកទីមួយនិយាយពីការថ្វាយគ្រឿងសក្ការៈបូជានានា ចំពោះអាទិទេពនៅលើភ្នំដែលមានឈ្មោះថា«សូរ្យបព៌ត» ដែលមានន័យថា«ភ្នំសូរ្យ» នៅក្នុងឆ្នាំ ១០១៩ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ចំណែកសិលាចារឹកមួយទៀត បានអធិប្បាយពីរាជវង្សរបស់ព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័នទី២ ដែលជាអាយ្យកាអាយ្យកោ របស់ព្រះអង្គគឺជាកូនចៅរបស់ស្ដេចហិន្យវរ្ម័ន។ តាមសិលាចារឹកនៅប្រាសាទព្រះវិហារខេត្តព្រះវិហារ បានរៀបរាប់ពីការធ្វើពិធីសិវលិង្គ ឈ្មោះ«សូរ្យវិមេស្វរៈ» នៅប្រាសាទសូរ្យទ្រី ឬ ជីសូរនៅក្នុងឆ្នាំ ១០១៨ នៃគ្រិស្តសករាជ។ រីឯសិលាចារឹកអង្គរខេត្តសៀមរាប បានហៅប្រាសាទភ្នំជីសូរថា «ស្រីសូរ្យគីរី» និងរៀបរាប់អំពីព្រះអាទិទេពដែលជាស្ដេចនៃចក្រវាល ដែលខ្មែរបុរាណហៅថា «កម្រតេងជគត» ដែលបានតម្កល់នៅប្រាសាទនេះ។ កាលពីព្រេងនាយមានមហាក្សត្រមួយអង្គគង់នៅព្រះរាជនិវេសន៍មួយកន្លែងឋិតនៅខាងកើតភ្នំជីសូរនៅជិតទន្លេមួយឈ្មោះថា ទន្លេឱម។ រាជនិវេសន៍នោះឈ្មោះថា «សែនភូវាំង» ដែលមានឈ្មោះ និងស្លាកស្នាមនៃទីកន្លែងមកទល់នឹងសព្វថ្ងៃនេះ។ កាលណោះមានការរៀបចំពិធីមួយហៅថាជាការកោរសក់កូនស្តេច ដែលពាក្យរាជស័ព្ទ ហៅថាពិធីចម្រើនព្រះកេសព្រះរាជឱរស។ ក្នុងគ្រានោះដែរ ក៏មានពួកព្រាហ្មណ៍ ជាគ្រូអាចារ្យសំខាន់ៗ បានជូនពរសព្ទសាធុការពរជ័យដល់ព្រះរាជឱរសនោះ។ ប៉ុន្តែគេបានធ្វើការចាប់អារម្មណ៍ចំពោះព្រាហ្មណ៍ចុងក្រោយដែលបានជូនពរជ័យ ដល់ព្រះរាជឱរសថា«សូមឱ្យខ្លាំងដូចស្រមោច ឱ្យពូកែដូចខ្មោច និងមានចិត្តមុតដូចស្រី»។ -ពរទី១ ខ្លាំងដូចស្រមោច៖ គឺសំដៅទៅលើការកំណត់ច្បាស់ថា ស្រមោចវាជាសត្វមានកម្លាំងខ្លាំង។ ទន្ទឹមនេះដែរ ព្រាហ្មណ៍បានបញ្ជាក់ថា ឱ្យយកដែកប៉ុនខ្លួនមនុស្សហើយឱ្យមនុស្សលើកម្នាក់ឯង។ ពេលនោះមនុស្សលើកដែកនោះពុំរួចទេ។ ប៉ុន្តែបើគេយកម្ជុលទំហំប៉ុនខ្លួនស្រមោចហើយមានការប្រឡាក់ទឹកឃ្មុំនោះ គេឃើញស្រមោចមួយពាំទៅបាត់។ នេះហើយដែលហៅថា«ខ្លាំងដូចស្រមោច»។ -ពរទី២ ពូកែដូចខ្មោច៖ គឺឱ្យយកខ្មោចតៃហោងទាំង៧ ទៅកប់នៅផ្នូរ ជិតៗ គ្នាបរិវេណតែមួយមានរាងជារង្វង់ហើយមានកប់ផ្តិលប្រាក់នៅទីកណ្តាលនោះដែរ។ នៅពេលយប់គេមានរៀបចំ ពែអុជធូបសែន នៅទីនោះដែលគេសួរថា តើមាននរណាហ៊ានទៅជីកកកាយយកផ្តិលប្រាក់ទាំងយប់ ឬក៏អត់? គេថា មិនមាននរណាហ៊ានទៅជីកយកទេ។ នេះហើយដែលគេហៅថា មានឫទ្ធិពូកែដូចខ្មោចនោះ។ -ពរទី៣ ចិត្តមុតដូចស្រី៖ គឺមានដំណើររឿងជាក់ស្តែងដែលបានបង្ហាញថា ស្រ្តីមានចិត្តដាច់ដោយហ៊ានសម្លាប់ប្តី ដើម្បីបានទ្រព្យសម្បត្តិ និងកិត្តិយស។ ចំណែកឯប្តី វិញមិនហ៊ានសម្លាប់ប្រពន្ធដើម្បីទ្រព្យសម្បត្តិ និងបុណ្យសក្តិនោះឡើយ។ នេះហើយដែលមានការលើកឧទាហរណ៍ បញ្ជាក់ឱ្យឃើញជាក់ស្តែងថា ស្រ្តីពិតជាមានចិត្តមុតមែន។ នៅពេលដែលទ្រង់បានជ្រាបច្បាស់ពីអត្ថន័យតាមការជូនពរនោះហើយ ទ្រង់បានគាំទ្រនិងលើកតម្លើង ព្រាហ្មណ៍នោះជារាជគ្រូក្នុងការបង្ហាត់បង្រៀនដល់កូនស្តេចទៀតផង។ មិនតែប៉ុណ្ណោះព្រះមហាក្សត្របានកសាងអាស្រមនៅលើភ្នំជីសូរ គឺប្រាសាទភ្នំជីសូរទុកជាមរតកមកទល់នឹងបច្ចុប្បន្ននេះ ដើម្បីជូនដល់ព្រាហ្មណ៍នោះ គង់នៅព្រមទាំងធ្វើជាបូជនីយដ្ឋាននៃការគោរពសក្ការៈផងដែរ។ ប្រាសាទភ្នំជីសូរស្ថិតនៅក្នុងរចនាបថឃ្លាំងនិងបាពួន បើគិតពីរាជព្រះអង្គ រវាងឆ្នាំ១០០២ ដល់ ឆ្នាំ១០៥០នៃគ.ស។ ប្រាសាទនេះកសាងឡើងដើម្បីឧទ្ទិសចំពោះព្រហ្មញ្ញសាសនាគឺព្រះឥសូរ បានជាគេថាឧទ្ទិសចំពោះព្រះឥសូរ ពី​ព្រោះគេសំអាងលើចម្លាក់នៅលើហោជាងនិងផ្ដែរ ដែលមានឆ្លាក់ទាក់ទងនិងព្រះឥសូរអង្គុយជាមួយមហាសីនាងឧមារ នៅលើគោននិ្ទន និងព្រះឥសូររាំរបាំជាដើម។ ប្រាសាទនេះកសាងពីថ្មភក់ និង​លីប៉ូនិត​។ ប្រាសាទភ្នំជីសូរកសាងតាមប្លង់តម្រៀបប្លង់លើអ័ក្សបណ្ដាយពីលិចទៅកើត រត់តគ្នារវាងក្រុមកណ្ដាលដែលនៅលើកំពូលភ្នំមានប្រាសាទសែនត្មុលឫឆ្មស់ត្មុលជាពាក្យបាលីសំស្រឹ្តតដែលមាន​ន័យថា«គោ» ដែលសំដៅលើគោននិ្ទន ដែលជាយានជំនិះរបស់ព្រះឥសូរ (ប្រាសាទសែនត្មុលសម្រាប់តម្កល់គោននិ្ទន) ប្រាសាទសែនរវាំង ឬសែនភូវាំង និងទន្លេអ៊ុំ។ ទន្លេអ៊ុំដែលជាបារាយណ៍ ឬ តំណាងឳ្យទន្លេគង្គា ប្រើសម្រាប់ពីធីសិវលិង្គ ដើម្បីធ្វើពិធីលាងបាប។ Phnum Chisor is a 133-metres high mountain in Dok Por village, Rovieng commune, Samraŏng District, Takéo Province, Cambodia. It lies about 42 km south of Phnom Penh. The Ministry of Culture and Fine Art are preparing documents to nominate the site in the list of UNESCO world heritage. There is an ancient Khmer temple, Prasat hnom Chisor Temple, sometimes referred to just Phnom Chisor) located on top of the hill. The temple was built in the 11th century of laterite and bricks with carved sandstone lintels by the Khmer Empire king Suryavarman I, who practiced Brahmanism. It was dedicated to the Hindu divinities Shiva and Vishnu. The original name of the temple was Sri Suryaparvata (The mountain of the Sun). From there, looking down to the east can see an avenue that forms a straight line connecting three main features including two outer gates (temples) of cruciform ground plan and a baray: Sen Nimol Temple now heavily grown, situated just below the mountain; Sen Roveang Temple a stately building now used as a Buddhist sanctuary about 800m from Sen Nimol Temple; Tonle Om the ancient baray of Phnom Chisor Temple.