شرح فرآیندی واحدهای سرچاهی (wellhead facilities) - جلسه پنجم - HAZID تاسیسات سرچاهی скачать в хорошем качестве

شرح فرآیندی واحدهای سرچاهی (wellhead facilities) - جلسه پنجم - HAZID تاسیسات سرچاهی

تجهیزات سرچاهی چیست؟ پس از خاتمه حفر چاه نفت یا گاز، مجموعه ای از تجهیزات مورد نیاز است که بتوانند تولید نفت و گاز را کنترل و تنظیم کنند. تجهیزات مذکور را تجهیزات سرچاهی می‌گویند. به‌طور کلی سر چاه دارای تجهیزات نصب شده در دهانه چاه برای تنظیم و نظارت بر استخراج هیدروکربن‌ها از چاه‌های زیرزمین می‌باشد که این تجهیزات از نشت نفت یا گاز طبیعی به بیرون از چاه و از دمیدن فشار بالا، به‌دلیل تشکیلات جلوگیری می‌کنند. چاه‌هایی که تحت فشار بالا هستند، معمولاً به سرچاه‌هایی نیاز دارند که بتوانند فشار زیادی را از گازها و مایعات فراری به سمت بالا تحمل کنند. این چاه‌ها فشارهایی تا 140 مگاپاسکال (1400 بار) را به تجهیزات وارد می‌کنند. سرچاه‌ها و تجهیزات سر چاهی ممکن است در سکوهای دریایی، در مکان‌های زیر دریا یا در خشکی قرار گیرند. این سرچاه‌ها، در جای خود سیمان شده و معمولاً در جای خود نگه داشته می‌شوند. با این‌حال با چاه‌های اکتشافی، تجهیزات سر چاه ممکن است برای استفاده مجدد بعدی بازیابی شوند. علاوه بر این، تجهیزات سرچاهی برای پشتیبانی از پوشش و رشته‌های لوله طراحی شده‌اند که ممکن است از درخت کریسمس نیز آویزان شوند. به این ترتیب، تجهیزات سرچاهی بین رشته‌های مختلف، مهر و موم ایجاد می‌کنند و اجازه دسترسی به حلقه‌های بین آن‌ها را می‌دهند. انواع سرچاه و تجهیزات سرچاهی: تجهیزات سر چاه نفت و گاز را می‌توان به سه نوع تقسیم کرد: تجهیزات سرچاهی جریان تجهیزات سر چاه پمپاژ تجهیزات سر چاه گاز سرچاه‌های نفت و گاز بسته به اندازه و عمق چاه در انواع و اندازه‌های مختلفی وجود دارند که هر کدام از این انواع تجهیزات خاص خود را دارند. این تجهیزات برای چاه‌های خشکی و فراساحلی یا زیردریایی و فوق عمیق متفاوت هستند. به‌طور کلی، اندازه دهانه چاه بر‌اساس اندازه محفظه یا لوله‌ای که از سوراخ چاه عبور می‌کند، تعیین می‌شود. چاه‌های بزرگ‌تر به سر چاه‌های بزرگ‌تری برای کنترل فشار و جریان افزایش یافته نفت یا گاز نیاز دارند. علاوه بر این، سرچاه‌ها بسته به نوع چاه می‌توانند اندازه‌های مختلفی داشته باشند. برای مثال، سرچاه‌های دریایی باید طوری طراحی شوند که محیط سخت‌تر و شرایط سخت‌تر را نسبت به چاه‌های خشکی تحمل کنند. همچنین، اندازه سر چاه بسته به فاز تولید چاه تغییر می‌کند. مثلاً در مرحله حفاری، دهانه چاه کوچک‌تر و تجهیزات ساده‌تر از مرحله تولید است، زمانی که دهانه چاه باید مسیرهای جریان متعدد، شیرهای کنترل و نظارت را در خود جای دهد. اجزا و تجهیزات سرچاهی: تجهیزات سرچاهی به‌عنوان نقطه کنترل اولیه چاه نفت یا گاز عمل می‌کنند و جریان سیالات بین چاه و سطح را تنظیم می‌نمایند و شامل اجزای مختلفی است که با هم کار می‌کنند تا عملکرد ایمن و کارآمد چاه را تضمین کنند. که این اجزا به شرح زیر می‌باشند: هوزینگ سر لوله جداری: این قطعه‌ای است که در بالای محفظه چاه قرار می‌گیرد و بین پوشش و لوله یا تجهیزات تولید مهر و موم ایجاد می‌نماید. آویز لوله جداری: آویز لوله جداری یک منطقه آب‌بندی فلز به فلز را برای مجموعه آب بندی فراهم می‌کند تا حلقه بین آویز و دهانه چاه را ببندد. وزن بدنه با استفاده از آویز پوشش یا شانه فرود سر چاه به دهانه چاه منتقل می‌شود. هر آویز روی دیگری قرار می‌گیرد و تمام بارهای پوشش از طریق هر آویز به شانه فرود در پایین دهانه چاه منتقل می‌شود. هر آویز دارای شکاف‌های جریانی است تا عبور سیال را در حین عبور از رایزر حفاری و پشته BOP و در طول عملیات سیمان‌کاری تسهیل کند. سر لوله: این قطعه‌ای است که در بالای لوله چاه قرار می‌گیرد و بین لوله و تجهیزات تولید آب بندی می‌کند. شیرآلات: این شیرها برای کنترل جریان نفت یا گاز از چاه استفاده می‌شوند و شامل شیرهای اطمینان، شیرهای جلوگیری از فوران و شیرهای تولید می‌شوند. اتصالات: برای اتصال سر چاه به تجهیزات تولید از فلنج، سه راهی و زانویی استفاده می‌گردد. خطوط Choke and Kill: این خطوط برای کنترل فشار چاه و تزریق مایعات به چاه استفاده می‌شوند. درخت کریسمس: درخت کریسمس مجموعه‌ای از دریچه‌ها، قرقره‌ها و اتصالات است که در بالای دهانه چاه نصب می‌شود تا جریان نفت یا گاز را کنترل کند. تابلو کنترل سر چاه: برای کنترل دریچه‌ها و اتصالات روی سر چاه و نظارت بر فشار و جریان چاه استفاده می‌شود. خط آنولوس ونت فلو (AVF): برای تخلیه فشار از فضای حلقوی چاه مورد استفاده قرار می‌گیرد. اسپول سرلوله جداری: اسپول سرلوله جداری در یک سیستم سرچاهی معمولی جزئی است که امکان قرار دادن یک رشته پوشش اضافی در چاه را فراهم می کند. بسته به برنامه پوشش چاه، می‌تواند یک یا چند قرقره پوششی وجود داشته باشد. قرقره آداپتور سر چاه: برای اتصال سر چاه به جریان استفاده می‌شود. رابط سر چاه: برای اتصال سرچاه به تاسیسات تولید سطحی استفاده می‌گردد.