Қатем Ишан, Маңғыстау. Адай,Матай.құлпытас зерттеу. скачать в хорошем качестве

Қатем Ишан, Маңғыстау. Адай,Матай.құлпытас зерттеу.

Хатам (Сейіт) Қожа Ғабдолқожаұлы (1740, Маңғыстау өңірі – 1824, Ақтау қаласының маңы) – маңғыстаулық түрікмен поэзиясының классигі, шайыр ақын. Халық арасында «Хатам ишан» деп те аталады. Мұсылманша білімдар адам болған. Хатам Маңғыстау өлкесінде болған қиын уақыттарда түбекті мекендеген халықты өзінің жалынды өлеңдері арқылы бірлікке, ынтымаққа шақырды. «Ақшұқыр» жерінде мешіт салдырып, жергілікті балалардың діни білім алуына жағдай жасаған. Оның мешіті Ақтау қаласынан 35 км солтүстік бетіндегі Баянды мекені маңындағы төбе басында. Мешіті ұлутастардан қаланған. Биіктігі адам бойындай, ауданы 7,5x5 м-дей төбесі ағашпен жабылған. Құбыла бетінде михрабы, оның орта тұсында ақтастан өрнектеп жасалған асатаяқ сұлбасы бар. Хатам қайтыс болғаннан кейін өз мешітінің маңына жерленген. Тастан қаланған биікт. 1 м-дей үлкен кереге тамы бар. Ортасында ескірген ұзын қабіртас жатыр. Хатамның «Боз қараған», «Шерқала», «Қызылөзен», «Айрақты» атты белгілі өлеңдері болды. Ақынның көптеген қолжазбалары Түрікменстан ғылым академиясының қорында сақтаулы. 1968 ж. Хатамның тұңғыш өлеңдер жинағы А.Тайымовтың құрастыруымен жарық көрді.