Hamilə qadınlarda əl və ayaqların şişməsi - Nə etmək lazımdır? скачать в хорошем качестве

Hamilə qadınlarda əl və ayaqların şişməsi - Nə etmək lazımdır?

Facebook: Uzman Dr. Rəşad Sultan İnstaqram: Ginekoloq.uzman.dr.resadsultan Tel: +994 51 717 55 15 Hamiləlik toksikozu mayalanmış yumurta hüceyrənin inkşafı ilə əlaqədar meydana çıxan və çoxlu simtomlarla xarakterizə olunan xəstəlik sayılır.Bu simptomlardan tez –tez və qabarıq şəkildə meydana çıxanlar:MSS-i pozğunluqları, qan-damar və maddələr mübadiləsi pozğunluqlarıdır.Baş vermə vaxtına və klinik əlamətlərinə görə toksikoz iki qrupa bölünür:erkən toksikoz (qusma,hipersalivasiya(və ya ptializm),dermatoz) və gecikmiş toksikoz(hidrops, nefropatiya,preeklampsiya və Eklampsiya) Xüsusi qrupa nadir forma toksikozlar-hepatopatiya(toksiki),sarılıq,qaraciyərin kəskin distrofiyası,hamiləlik tetaniyası,xoreya,osteomalasiya,atropatiya aiddir. Erkən hestoz adətən bədənin susuzlaşması,gecikmiş hestoz isə toxumalarda həddən artıq mayenin toplanması ilə xarakterizə olunur. Erkən toksikozlar.Buna bəzən"hamiləliyin I yarısının toksikozu" da deyilir.Hamiləliyin 1-3 aylarında meydana çıxır.Bu qrup patalogiyalara hamiləliyin ilk aylarında baş verən qusmalar və hipersalivasiya(ptializm) aiddir.Erkən hestozların baş vermə səbəbini həcmcə böyüməkdə olan uşaqlığın reseptorlarından gələn həddən artıq çox saylı impulslarla vegetativ sinr sisteminin(qabıqaltı nüvələrin ,xüsusilə də retikulyar formasiya)qıcıqlanması ilə izah edilir.( "neyro-reflektor nəzəriyyə")Sinir sistemində meydana çıxan bu dəyişiliklərə görə hamiləliklə əlaqədar orqanizmdə adaptasiya (uyğunlaşma)prossesləri baş verə bilmir,bütun bunlar isə erkən hestozların inkşaf etməsinə gətirib çıxarır. Həmçinin hamiləlik toksikozunun yaranmasına səbəb olan faktorlara mədə-bağırsaq traktının xroniki xəstəlikləri, genital hipoplaziya,astenik sindrom,uşaqlığın reseptor funksiyasının pozulması və.s. aiddir. Hamiləlik qusmaları.Patogenezində əsas rolu MSS-nin funksional vəziyyətinin pozğunluqları oynayır.Hamiləlik qusmalarının yüngül,orta ağırlıqda və ağır formaları ayırd edilir.Xəstəliyin ağırlığı su-duz mübadiləsinin, karbohidrat və yağ mübadiləsinin, qələvi-turşu və vitamin mübadiləsinin , daxili sekresiya vəzilərin funksiyası pozğunluqları ilə əlaqədardır. Yüngül qusmalara gün ərzində bir necə dəfə, xüsusilə qida qəbulundan sonra və səhərlər ac qarnına meydana çıxır.Xəstələrin ümumi halında demək olar ki, nəzərə çarpan dəyişiklik olmur.Arterial təzyiq stabil deyil, nəbz bir qədər tezləşib(dəqiqədə 90 vurğu), qadının bədən çəkisi dəyişmir, tempratur, diurez normaldır. Orta dərəcəli qusma sutkada 10 dəfəyə qədər və daha çox olur.Arterial təzyiq aşağı düşür, nəbz dəqiqədə 100-110 vurğu olur, subfebril tempratur, dəridə quruluq olur, karbohidrat-yağ, su-duz və elektrolit mübadiləsi pozulur, diurez azalır.Bu mərhələdə davamlı müalicə aparmaq lazımdır, müalicə nəticəsiz olduqda həddən artıq qusma inkşaf edir. Bu zaman temperatur 38'-ə dək yüksəlir, taxikardiya (120"və daha çox), hipotenziya, tez bir zamanda kaxeksiya meydana çıxır, dəri və görünən selikli qişaların rəngi solğunlaşır, ağızdan aseton iyi gəlir, diurez azalır, sidikdə-zülal, sildiruriya, asetonuriya olur. Yüngül dərəcəli qusmalar MSS-də funksional dəyişiliklərin,yəni nevrozun əlaməti kimi,orta dərəcəli qusmalar intoksikasiyanın əlaməti,ağır dərəcəli qusmalar isə distrofik dəyişikliklərin əlaməti kimi meydana çıxır.Klinik cəhətdən ağır dərəcəli qusmalar orqanizm üçün daha böyük təhlükə təşkil edir. Müalicə.Hamiləlik qusmalarında kompleks müalicənin məqsədi MSS-də oyanma və tormozlanma prosseslərinin pozulmasını normallaşdırmaq,endokrin pozğunluqların korreksiyası və mübadilə prosseslərinin (su-elektrolit və vitamin balansı) və yanaşı gedən xəstəliklərin müalicəsidir.Qusmadan əziyyət çəkən hamilələr hospitallaşdırılmalıdır.Xəstəxana personalının xəstələrə diqqəti mühüm rol oynayır, xəstələrə tam sakitlik verilməli, rahat yuxu, düzgün qidalanma rejimi təyin edilməlidir(kalorili,vitaminli qidalar az-az porsiyalarla 2-3 saatdan bir). MSS-nin funksiyasının normallaşdırılması üçün elektroyuxu və elektroanelqeziyadan da istifadə edilir.Elektrodlar frontomastoidal qoyulur.proseduranin müddəti 60-90 dəq,müalicə kursu 6-8 seansdır.Qusma əleyhinə dərman preparatlarından geniş istifadə edilir. Bunlara etaperazin,torekan,droperidol,serukal və.s Etaperazin aminazinin 10 dəfə artırılmış formasıdır.Bu preparat 10 gün gündə 3-4 dəfə daxilə 0,002q qəbul edilir.Əks göstəriş qaraciyər,böyrək vəqanyaradıcı orqanların funksiyasının pozulmalarıdır. Torekan 1ml əzələ daxilinə, şam və draje halında(6,5mq)isə gündə 2-3 dəfə təyin edilir.Müalicə kursu 10-20 gündür. Qusma əleyhinə effektiv təsir göstərən preparatlardan biri də droperidoldur.Bu preparatın sakitləşdirici təsiri də var.Preparat xəstəliyin ağırlıq dərəcəsindən asılı olaraq gündə 1-3 dəfə 1ml əzələ daxilinə yeridilir.Terapevtik effekti 10-15 dəq sonra başlayır.Müalicə kursu 5-7 gün-ür.Droperidol ürək-damar dekompensasiyasında, ekstrapiramid pozğunluqlarda əks-göstərişdir.