លួចព្រះខ័នរាជ្យឱ្យស្វាមី ដើម្បីដណ្ដើមរាជ្យពីបិតា/ Stealing the throne from her father to establish.. скачать в хорошем качестве

លួចព្រះខ័នរាជ្យឱ្យស្វាមី ដើម្បីដណ្ដើមរាជ្យពីបិតា/ Stealing the throne from her father to establish..

នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ មានព្រឹត្តិការណ៍ដ៏គួរឱ្យខ្លាចមួយ ដែលបានកើតឡើងនៅក្រោយរជ្ជកាលព្រះបាទស្រីជ័យវម៌្មទី៧ នោះគឺការលួចព្រះខ័នរាជ្យ ដណ្ដើមរាជបល្ល័ង្កពីព្រះមហាក្សត្រស្របច្បាប់ និងការធ្វើទារណ្ឌកម្មលើព្រះញាតិវង្សនៅក្នុងគុកងងឹង។ព្រឹត្តិការណ៍នេះកើតឡើងក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទស្រីជ័យវម៌្មទី៨ នាអំឡុងឆ្នាំ១២៩៦ ក្នុងក្រុងអង្គរធំ ឬយសោធរបុរទី៣។ យោងតាមសៀវភៅប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែររបស់លោកសាស្ត្រាចារ្យ ត្រឹង ងា បានឱ្យដឹងថា នៅឆ្នាំ១២៩៥ ព្រះបាទស្រីជ័យវម៌្មទី៨ បានដាក់រាជ្យឱ្យបុត្រប្រសារបស់ទ្រង់ គឺព្រះបាទស្រីឥន្ទ្រវម៌្មទី៣ ដែលបានរៀបអភិសេកជាមួយរាជបុត្រីរបស់ទ្រង់ព្រះនាម ស្រីន្ទ្រភូបេស្វរចូឌា។ ព្រះស្រីឥន្ទ្រវម៌្មទី៣ ទំនងជាអ្នកដែលមានអំណាចឥទ្ធិលពលខ្លាំងក្លាក្នុងរាជការ ព្រោះឃើញមានបក្ខពួកជួយធ្វើការឱ្យទ្រង់ ក្នុងការកម្ចាត់កម្លាំងដែលរាំងស្ទះក្នុងអំពើរាជប្រហារនេះ។ បើតាមកំណត់ត្រារបស់លោក ចូវ តាក្វាន់ ដែលត្រូវបានបកប្រែមកជាភាសាខ្មែរដោយលោក លី ធាមតេង នោះ បានឱ្យដឹងដែរថា ព្រះស្រីឥន្ទ្រវម៌្មទី៣ឡើងសោយរាជ្យបាន ដោយសារព្រះមហេសីរបស់ទ្រង់ បានលួចយកព្រះខ័នរាជ្យរបស់ព្រះបិតាបង្កើតយកទៅឱ្យទ្រង់។ កើតហេតុមិនស្រួលដូច្នោះ ព្រះរាជបុត្របង្កើតរបស់ព្រះបាទស្រីជ័យវម៌្មទី៨ បានភៀសព្រះកាយចេញទៅក្រៅរាជធានី ដើម្បីកេណ្ឌទ័ពមកបង្ក្រាបអំពើក្បត់នេះ តែក៏ត្រូវបក្ខពួករបស់ព្រះស្រីឥន្ទ្រវម៌្មទី៣ចាប់ខ្លួនបាន ហើយយកទៅកាត់ម្រាមជើង និងដាក់ឃុំក្នុងគុកងងឹតទៀតផង។​ ពិតណាស់ លោក ចូវ តាក្វាន់ បានមកដល់រាជធានីអង្គរ គឺក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទស្រីឥន្ទ្រវម៌្មទី៣នេះឯង ដែលលោកបានស្នាក់នៅក្រុងអង្គររយៈពេល១ឆ្នាំ។ សៀវភៅប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែររបស់លោកសាស្ត្រាចារ្យ ត្រឹង ងា បានឱ្យដឹងទៀតថា បន្ទាប់ពីបង្ក្រាបកូនចៅរបស់ព្រះបិតាក្មេករួចហើយនោះ ព្រះស្រីឥន្ទ្រវម៌្មទី៣ ដែលមានព្រះបរមនាមសម្រាប់រាជ្យថា វ្រះកម្រតេងអញឝ្រីឝ្រីន្ទ្រវម៌្មទេវ បានសោយរាជ្យសម្បត្តិបានប្រមាណ១១ឆ្នាំ ពោលគឺរហូតដល់ឆ្នាំ១៣០៧។ នៅលើរាជល្ល័ង្កដែលដណ្ដើមបានដោយការបង្ហូរឈាមនេះ ព្រះបាទស្រីឥន្ទ្រវម៌្មទី៣ ក៏ពុំបានសុខសាន្តប៉ុន្មានដែរ ព្រោះត្រូវទប់ទល់នឹងកម្លាំងវាយប្រហាររបស់ពួកតៃខាងជើងមកលើទឹកដីកម្ពុជាផង និងឥទ្ធិពលរបស់ពួកម៉ុងហ្គោលផង។ មានឯកសារខ្លះថា ពួកតៃនៅភាគខាងជើងធ្លាប់តែចំណុះខ្មែរ ភូមាក៏មានអំណាចខ្លាំង ចំណែកពួកយួនធ្លាប់តែក្រោមអំណាចចិន ប៉ុន្តែនៅពេលម៉ុងហ្គោលបំបែកអំណាចរាជវង្សសុង ហើយបង្កើតរាជការយ័ននៅលើទឹកដីចិនរួចហើយនោះ ក៏បានគាំទ្រឱ្យតៃខាងជើងបះបោរប្រឆាំងនឹងខ្មែរ ប្រឆាំនឹងងភូមា ហើយបើកដៃឱ្យយួនដាយវៀតមានឯករាជ្យលែងចំណុះចិនតទៅទៀត។ ដូច្នេះហើយទើបពួកតៃខាងជើងមានកម្លាំងនិងសម្ភារគ្រប់គ្រាន់ ក្នុងការងើបប្រឆាំងនឹងរាជការខ្មែរ ដែលចាប់ផ្ដើមការបះបោរតាំងពីរជ្ជកាលព្រះបាទស្រីឥន្ទ្រវម៌្មទី២ (១២១៥-១២៤៣)។ កំណត់ត្រារបស់លោក ចូវ តាក្វាន់ ក៏បានបញ្ជាក់ទៀតថា ពួកសៀន ដែលចង់សំដៅលើសៀមសុខោទ័យនោះ បានដណ្ដើមយកទឹកដីមួយភាគធំរបស់កម្ពុជា និងបង្ខំឱ្យស្ដេចខ្មែរកេណ្ឌទ័ពយ៉ាងច្រើនយកទៅទប់ទល់នឹងអំពើឈ្លានពាននោះ។ កងទ័ពសៀមនៅសុខោទ័យមានសាមគ្គីភាពរឹងមាំ បានវាយប្រហារមកលើបន្ទាយទ័ពខ្មែរ ដែលប្រចាំការនៅតាមខេត្តក្រុងភាគខាងលិច ខណៈរាជការក្នុងរាជធានីអង្គរក៏រវល់តែរឿងជម្លោះរាជវង្សផង គ្មានកម្លាំងនិងធនធានទ្រទ្រង់ផង ក៏ធ្វើឱ្យខេត្តខណ្ឌនៅភាគខាងលិចរបូតបានទៅក្រោមចំណុះតៃជារឿយៗ។ ព្រះបាទស្រីឥន្ទ្រវម៌្មទី៣ បានបញ្ជាឱ្យលើកទ័ពទៅវាយប្រហាររដ្ឋសុខោទ័យរបស់ពួកតៃដែរ នៅក្នុងឆ្នាំ១២៩៦។ កងទ័ពខ្មែរបានប៉ះសឹកជាមួយកងទ័ពតៃ ដែលដឹកនាំដោយព្រះចៅរាមាកំហែង បុត្រទី៣របស់ពុកឃុនស្រីឥន្ទ្រាទិត្យ ឬព្រះស្រីឥន្ទ្របតីន្ទ្រាទិត្យ ប៉ុន្តែសង្គ្រាមជាមួយតៃខាងជើង ឬសុខោទ័យនេះ កងទ័ពខ្មែរមិនទទួលបានជោគជ័យឡើយ។ បើតាមសៀវភៅប្រវត្តិសាស្ត្រថៃ របស់អ្នកនិពន្ធបារាំង ដេវីដ វ្យាត ក៏បានឱ្យដឹងដែរថា ការណ៍ដែលកងទ័ពតៃសុខោទ័យលើកទៅច្បាំងដល់ព្រំដែនកម្ពុជាបាននោះ ក៏ដោយសារមានការបើកដៃពីសំណាក់ពួកមន ដែលកំពុងកាន់កាប់នៅខេត្តល្វបុរ ឬលព្វបុរី ឬល្វោ។ ពួកមនទាំងនោះ ព្រោះតែចង់បំបាក់ឥទ្ធិពលរបស់ខ្មែរនៅខាងកើតទន្លេចៅប្រាយ៉ា ទើបគាំទ្រសុខោទ័យឱ្យលើកទ័ពមកច្បាំងនឹងកងទ័ពខ្មែរ ដោយសង្ឃឹមថា ចម្បាំងរវាងតៃនិងខ្មែរនេះអាចការពារឯករាជ្យរបស់ពួកមនល្វោ ចេញពីការត្រួតត្រារបស់រាជការខ្មែរនៅអង្គរ។ នេះគេហៅថា ញុះឱ្យគេច្បាំងគ្នា ខ្លួនឯងចាំទទួលផល។ បើតាមការចេញវីដេអូរបស់ខ្ញុំកន្លងមក ពុកឃុនស្រីឥន្ទ្រាទិត្យ បានរួមដៃជាមួយហ្វាមឿងកម្ចាយចៅហ្វាយខេត្តខ្មែរនៅសុខោទ័យ និងសជ្ជនាល័យ ហើយបង្កើតបានជារដ្ឋសុខោទ័យនៅឆ្នាំ១២៣៨។ ក្រោយពីស្ដេចស្រីឥន្ទ្រាទិត្យសោយទិវង្គតទៅ រាជបុត្រទី២ឈ្មោះ បានមឿង និងបុត្រទី៣ឈ្មោះ រាមាកំហែង ក៏បានឡើងសោយរាជ្យបន្តបន្ទាប់គ្នា។ ព្រះចៅរាមាកំហែង បានសោយរាជ្យនៅសុខោទ័យ ចាប់ពីឆ្នាំ១២៨០-១២៩៨។ ស្ដេចអង្គនេះហើយដែលបានពង្រីកទឹកដី និងឥទ្ធិពលអំណាចរបស់សុខោទ័យទៅលើទឹកដីខ្មែរបន្ថែមទៀត និងទៅដល់ទឹកដីមន និងផ្នែកខ្លះនៃទឹកដីម៉ាឡាយូផងដែរ ប៉ាហាំង។ ផែនដីរបស់ព្រះចៅរាមាកំហែង បានគ្របដណ្ដប់លើរដ្ឋឡានណា ស្រុកព្រែ ស្រុកណាន ពិស្ណុលោក វៀងចន្ទន៍ ហ្លួងព្រះបាង សុធម្មវតី ហង្សាវតី នគរសុវណ្ណ ជ័យនាថ លពបុរី សុពណ្ណបុរី រាជបុរី ពេជ្របុរី នគរស្រីធម្មរាជ ដែលទឹកដីខេត្តក្រុងទាំងនេះសុទ្ធតែធ្លាប់ស្ថិតក្នុងចំណុះរបស់រាជអំណាចខ្មែរជាប្រាកដ។ ពិតណាស់ថា ការកើតមានព្រឹត្តិការណ៍ដណ្ដើមរាជ្យ និងវិបត្តិផ្ទៃក្នុងនៃរាជវង្សនៅក្រុងអង្គរ ក៏ជាកត្តារួមចំណែកធ្វើឱ្យប្រទេសជាតិធ្លាក់ចុះដែរ ដែលផ្ដល់ឱកាសឱ្យពួកតៃនៅភាគខាងជើង មានឱកាសងើបប្រឆាំងនឹងរាជអំណាចខ្មែរ និងចៅហ្វាយខេត្តខ្មែរដែលឈរត្រួតនៅខេត្តក្រុងនានា។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះ ជាការធ្វើរាជ្យប្រហារលើកទី១ហើយ បន្ទាប់ពីរជ្ជកាលព្រះបាទស្រីជ័យវម៌្មទី៧ ពោលគឺមុនបដិវត្តត្រសក់ផ្អែម ដែលជាការធ្វើរាជ្យប្រហារលើកទី២ នៅចុងសម័យអង្គរ៕ #history #king #angkor #angkorwat #cambodia #siemreap #phnompenh #queen #culture #civilization