Скачать с ютуб چرا در ایران انباشت سرمایه و دانش نداریم؟ в хорошем качестве

چرا در ایران انباشت سرمایه و دانش نداریم؟

چرا تاریخ ایران، با تمام شکوه و عظمتش، همواره در چرخه‌ای از شکوفایی‌های زودگذر و فروپاشی‌های ناگهانی گرفتار بوده است؟ چه چیزی باعث شده که جامعه ایرانی، برخلاف بسیاری از تمدن‌های دیگر، نتواند ثبات و توسعه پایدار را تجربه کند؟ 00:00 | عدم انباشت سرمایه در ایران 06:10 | عدم انباشت دانش در ایران دلایل عقب ماندگی ایران | بخش نخست: تعادل    • دلایل عقب ماندگی ایران - بخش نخست: تعادل   دلایل عقب ماندگی ایران | بخش دوم: فرّه ایزدی    • دلایل عقب ماندگی ایران - بخش دوم: فرّ...   در کتاب «ایران: جامعه کوتاه‌مدت و سه مقاله دیگر» دکتر محمدعلی همایون کاتوزیان، نویسنده به تحلیل ویژگی‌های تاریخی و اجتماعی جامعه ایران پرداخته و نظریه‌ای بنیادین به نام «جامعه کوتاه‌مدت» را معرفی می‌کند. در این نظریه، کاتوزیان دلایل بی‌ثباتی تاریخی و عدم توسعه پایدار در ایران را بررسی کرده و ارتباط میان ساختارهای سیاسی، اجتماعی، و فرهنگی را تحلیل می‌کند. خلاصه‌ای از محتوای این کتاب به شرح زیر است: 1. مفهوم جامعه کوتاه‌مدت جامعه ایران به دلیل ساختارهای استبدادی تاریخی، فاقد توسعه تدریجی و پایدار بوده است. در این جوامع، حکومت‌ها معمولاً بر پایه قدرت مطلقه شکل گرفته‌اند و روابط اجتماعی و سیاسی به شدت ناپایدار بوده‌اند. نبود قانون‌گرایی و انباشت تجربه تاریخی موجب شده تا تحولات اجتماعی و سیاسی به صورت چرخه‌ای و موقتی رخ دهند. 2. نقش استبداد و قدرت مطلقه کاتوزیان معتقد است که استبداد سنتی یکی از عوامل اصلی ایجاد جامعه کوتاه‌مدت در ایران است. در این نظام‌ها، قدرت در دست یک فرد یا گروه متمرکز می‌شده و هرگونه اعتراض یا تغییر به سرعت سرکوب می‌شده است. رابطه دولت و جامعه بیشتر از نوع «سلطه و تبعیت» بوده و شهروندان معمولاً ابزار دست قدرت‌های حاکم بوده‌اند. 3. چرخه‌های تاریخی سقوط و ظهور تاریخ ایران مملو از چرخه‌هایی است که در آن حکومت‌های استبدادی در اوج قدرت، دچار سقوط ناگهانی می‌شوند و نظام جدیدی جایگزین آنها می‌شود، بدون آنکه تغییری اساسی در ساختار قدرت رخ دهد. این چرخه‌ها موجب شده‌اند تا جامعه ایرانی نتواند مسیر توسعه بلندمدت و پیوسته را طی کند. 4. ضعف نهادهای مدنی نبود نهادهای اجتماعی و مدنی مستقل، یکی دیگر از ویژگی‌های جامعه کوتاه‌مدت ایران است. این ضعف باعث شده که جامعه نتواند میان حکومت و مردم توازنی ایجاد کند. هرگونه تلاش برای اصلاحات اجتماعی یا سیاسی به دلیل نبود زیرساخت‌های نهادی به شکست منتهی شده است. 5. مقایسه با جوامع بلندمدت کاتوزیان در این کتاب به مقایسه ایران با جوامعی می‌پردازد که توانسته‌اند مسیر توسعه بلندمدت را طی کنند. او توضیح می‌دهد که این جوامع دارای نهادهای قانونی و اجتماعی مستحکمی هستند که مانع از سقوط ناگهانی قدرت یا نوسانات شدید اجتماعی می‌شوند. --- عدم انباشت دانش در ایران به دلایل متعددی بازمی‌گردد که هم ریشه‌های تاریخی دارند و هم ناشی از ویژگی‌های فرهنگی و اجتماعی هستند. در ادامه به برخی از این دلایل اشاره می‌کنم: 1. بی‌ثباتی تاریخی و اجتماعی تاریخ ایران مملو از دوره‌های سقوط و صعود حکومت‌هاست. این بی‌ثباتی باعث شده بسیاری از اسناد، دانش‌ها، و تجربیات ارزشمند از بین بروند یا ناتمام بمانند. چرخه‌های مکرر از تغییرات سیاسی، جنگ‌ها، و تحولات اجتماعی فرصت ایجاد سنت‌های مستمر و انباشت دانش را از میان برده است. 2. استبداد و تمرکزگرایی در ساختارهای استبدادی، افراد و نهادها اغلب از ثبت و انتشار دانش به صورت عمومی هراس دارند، زیرا ممکن است به ضرر حکومت تلقی شود. در چنین جوامعی، دانش و تجربه‌ها اغلب به صورت فردی باقی می‌ماند و به جای ثبت و انتقال، با مرگ صاحبان دانش از بین می‌رود. 3. نبود نهادهای مدنی و تخصصی قوی انباشت دانش در جوامعی امکان‌پذیر است که نهادهای قوی علمی، مدنی، و آرشیوی وجود داشته باشند. ایران به دلیل ضعف این نهادها و عدم استمرار آنها، کمتر توانسته دانش را مستند و منتقل کند. بسیاری از نهادهای علمی و دانشگاهی، به‌جای تولید دانش ماندگار، بیشتر به فعالیت‌های کوتاه‌مدت و مقطعی می‌پردازند. 4. فرهنگ شفاهی به‌جای فرهنگ مکتوب فرهنگ شفاهی در ایران تاریخی طولانی دارد. بسیاری از دانش‌ها و تجربیات از طریق روایت‌های شفاهی منتقل شده‌اند که اغلب دستخوش تحریف یا فراموشی می‌شوند. در مقابل، کشورهای مانند ژاپن و غرب از دیرباز به اهمیت ثبت مکتوب و مستندسازی پی برده‌اند و این سنت را نهادینه کرده‌اند. 5. نبود آموزش و تربیت مرتبط با مستندسازی مستندسازی و انتقال دانش، یک مهارت است که نیاز به آموزش و پرورش مناسب دارد. در ایران، سیستم‌های آموزشی اغلب بر حفظ کردن اطلاعات تمرکز دارند تا یادگیری مهارت‌هایی که به انباشت دانش کمک می‌کنند. حتی در سطح حرفه‌ای، مستندسازی در بسیاری از مشاغل و صنایع ایران جایگاه چندانی ندارد. 6. عدم قدردانی از دانش‌های قبلی گاه در ایران نوعی بی‌اعتمادی به دانش و تجربیات گذشته دیده می‌شود و نسل‌های جدید تمایلی به ادامه دادن کارهای پیشینیان ندارند. این در حالی است که در کشورهای غربی یا ژاپن، احترام به میراث علمی و فرهنگی یک اصل مهم است و پایه‌ای برای نوآوری‌های آینده محسوب می‌شود. 7. ضعف در زیرساخت‌های آرشیوی در ایران، زیرساخت‌های کافی برای آرشیو و نگهداری اطلاعات به‌صورت سازمان‌دهی‌شده وجود ندارد. بسیاری از اسناد مهم یا نابود می‌شوند یا به‌خوبی دسترس‌پذیر نیستند. راهکارها برای انباشت دانش ایجاد نهادهای مستندسازی قوی: باید آرشیوهای ملی، نهادهای پژوهشی، و مراکز مستندسازی تقویت شوند. آموزش و تربیت فرهنگی: اهمیت مستندسازی و انباشت دانش باید از طریق سیستم آموزشی و رسانه‌ها به جامعه منتقل شود. تشویق به همکاری میان‌نسلی: نسل‌های قدیمی و جدید باید برای انتقال دانش به هم متصل شوند. تدوین قوانین حمایتی: ثبت دانش و انتشار آن باید مورد حمایت قانونی و فرهنگی قرار گیرد.