⚡ Elektrik Akımı HAYATIMIZI Nasıl Kurtarıyor? | 🌍 Dünya'nın Koruyucu Kalkanı! 🛡️ скачать в хорошем качестве

⚡ Elektrik Akımı HAYATIMIZI Nasıl Kurtarıyor? | 🌍 Dünya'nın Koruyucu Kalkanı! 🛡️

ABONE OL! http://bit.ly/basfi   / basfiiledeneyselbilim     / basfiiledeneyselbilim     / basf.basfiiledeneyselbilim   ⚡ Elektrik Akımı HAYATIMIZI Nasıl Kurtarıyor? | 🌍 Dünya'nın Koruyucu Kalkanı! 🛡️ Malzemeler Demir tozu Çubuk Mıknatıs Doğru Akım Kaynağı Solenoid Dörtgen tel çerçeve Halkasal tel çerçeve Aparatların uçlarına doğru akım kaynağını bağlıyorum. Bakın bağladığım anda, akım geçmeye başladığı için demir tozları hareket etmeye başlıyor. Ve manyetik alan çizgileri oluşuyor. Çubuk mıknatıs yaklaştırmayı deneyeyim. Manyetik alan çizgileri belirmeye başladı. Peki pusula? O da aynı şekilde manyetik alan çizgilerini gösteriyor. Oersted’in deneyi sonucunda, manyetik alanın yönünü belirlemek için "Sağ El Kuralı" kullanılmaya başlanmış. Bu ne demek? Bakın; Başparmağımı akım yönüne doğrultuyorum. Kalan dört parmağımın kıvrıldığı yön, manyetik alanın yönünü gösteriyor. Nasıl pratik değil mi? :) Düzeneğimize göre manyetik alan çizgileri bize neler gösteriyor bakalım! Hımmm. Manyetik alan çizgileri, kapalı döngüler halinde. Manyetik alan çizgileri manyetik kutuplardan çıkıp tekrar kutuplara döner. Örneğin, bir çubuk mıknatısın etrafındaki manyetik alan çizgileri kuzey kutbundan çıkar ve güney kutbuna girer. Ancak manyetik alanın tamamına bakıldığında, çizgiler iç kısımdan kuzey kutbuna geri döner ve kapalı bir döngü oluşturur. Birbirlerini kesmiyorlar. Asla ama asla manyetik alan çizgileri kesişmez. Eğer kesişselerdi, manyetik alanın bir noktada iki farklı yönü olması gerekirdi ki bu fizik kurallarına aykırıdır. Manyetik alanın gücünü de bize gösteriyor. Manyetik alanın güçlü olduğu bölgelerde çizgiler birbirine daha yakındır. Zayıf olduğu bölgelerde ise çizgiler daha seyrektir. Yükler üzerinde kuvvet oluşturur. Bu ne demek? Manyetik alan çizgileri, içlerinde hareket eden elektrik yüklerine kuvvet uygular ve onların yörüngesini etkiler. Örneğin, bir telin içinden geçen akım, etrafında dairesel manyetik alan çizgileri oluşturur. Ve tabii manyetik alanın yönünü gösteriyor. Manyetik alan çizgilerinin yönü, pusula iğnesinin gösterdiği yönle aynıdır. Manyetik alan içindeki bir pusula, çizgilere paralel olacak şekilde hizalanır. Şimdi sıkı duruyoruz! Dünya’nın manyetik alanı da, çekirdeğindeki hareketli erimiş metallerin oluşturduğu elektrik akımları nedeniyle meydana gelir. Bu süreç jeodinamo teorisi ile açıklanır. Dünya’nın iç yapısına baktığımızda iç çekirdeği katı haldedir. Büyük oranda demir ve nikelden oluşur. Dış çekirdeği ise erimiş demir ve nikelden oluşur. Konveksiyon akımı nedeniyle sürekli hareket halindedir. E bu hareketler de manyetik alanın oluşmasını sağlar. Dünyamızın yer kabuğu ise manyetik alan oluşturmaz. Ancak manyetik alanın dünya yüzeyine yayılmasını sağlar. E peki bu neye yarar? Manyetik alan, Dünya'nın etrafında geniş bir koruyucu kalkan oluşturur. Nasıl korur? Dünya’nın manyetik alanı, Güneş’ten gelen yüklü parçacıkları (Güneş rüzgarlarını) saptırarak atmosferi korur. Böylece Dünya’nın yüzeyini radyasyon etkilerinden de büyük ölçüde korur. Yani, Dünya’nın iç çekirdeği sayesinde bizler güvenli bir şekilde yaşayabiliyoruz! Bu kadar da değil. Dünyanın manyetik alanı sayesinde pusulalar çalışır. Göçmen kuşlar ve bazı hayvanlar yönlerini belirler. Göçmen kuşlar, deniz kaplumbağaları, balıklar ve bazı böcekler manyetik alanı hissedebilir. Ayrıca bilim insanları, bazı hayvanların gözlerinde manyetik alanı algılayan proteinler olduğunu keşfettiler. Hatta bazı bakteriler bile manyetik alanı takip ederek yönlerini belirleyebiliyor! Vee muhteşem manzara Auroralar (Kuzey ve Güney Işıkları) da manyetik alan sayesinde oluşur. Eğer manyetik alan olmasaydı, bu parçacıklar doğrudan Dünya’nın yüzeyine çarpar ve yaşamı tehdit edebilirdi! Mesela Mars’ın güçlü bir manyetik alanı yok. Manyetik alanı olmadığı için de zamanla atmosferini kaybetmiş ve kuru, soğuk bir gezegen haline gelmiş. Eğer Dünya’nın da manyetik alanı olmasaydı, Dünya da Mars gibi yaşanmaz bir gezegene dönüşebilirdi! Gerçi Mars’ta da yaşam kurmaya çalıştığımıza göre yine Dünyamızdan vazgeçmezdik :) Güneş'ten ve uzaydan gelen kozmik radyasyon, DNA hasarına ve kanser riskine neden olabilir. Ancak manyetik alan, bu zararlı ışınların büyük bir kısmını saptırarak atmosferin ve ozon tabakasının korunmasını sağlar. Kısacası, Dünya’nın manyetik alanı sürekli değişiyor ve hareket ediyor. Bizi Güneş’in zararlı radyasyonundan koruyor. Hayvanlar manyetik alanı yön bulmak için kullanıyor. Mars gibi gezegenlerin manyetik alanı olmadığı için yaşama elverişli olamıyorlar. Manyetik alan zaman zaman zayıflıyor ve kutuplar tersine dönebiliyor! Şundan çok eminiz ki Dünyanın manyetik alanı olmasaydı, gezegenimiz yaşanmaz hale gelirdi! SORU: Oersted’in deneyi, hangi iki fiziksel kavram arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarmıştır? A)Elektrik ve manyetizma B)Elektrik ve ses (Cevap: A) BASF Türk Kimya iş birliği ile hazırlanmıştır.