"วิมุตติ-นิโรธ-นิพพาน" 5/10/62 บ่าย скачать в хорошем качестве

"วิมุตติ-นิโรธ-นิพพาน" 5/10/62 บ่าย

บรรยาย ณ มูลนิธิมิตรภาพไทยริชโช กรุงเทพฯ 5/10/62 บ่าย อ่านและดาวน์โหลดเอกสารประกอบคำบรรยาย https://memoir.kilophyll.com/2020/08/... เนื้อหาโดยย่อ :- นิโรธ ในอริยสัจ 4 คือการดับทุกข์ นิโรธ มี 5 แบบ 1.วิกขัมภนนิโรธ คือ นิโรธแบบข่ม (สมถภาวนา) เป็นการใช้อัปปนาสมาธิข่มกิเลสเฉพาะขณะนั้น (เปรียบกับหินทับหญ้า) แต่ไม่อาจนิพพานได้ เพราะนิพพานต้องใช้ปัญญา วิกขัมภนนิโรธ เป็นเจโตวิมุตติ คือหลุดพ้นด้วยอำนาจจิตข่ม แต่ไม่นิพพาน ต้องใช้ปัญญาวิมุติร่วมด้วย เป็น อุภโตภาควิมุตติ ปัญญาวิมุตติ หลุดพ้นด้วยปัญญา เป็นคุณสมบัติของพระอรหันต์ เห็นสรรพสิ่งตามจริง ไม่ต่อต้านไม่สยบยอม ปัญญาวิมุตติ คือ ใช้ปัญญาล้วน ๆ ในชีวิตประจำวัน ให้รับรู้สึก (เวทนา) สิ่งที่กระทบ (ผัสสะ) โดยไม่ปรุงแต่งใด ๆ ต่อไป ตัวอย่าง: พระสารีบุตร ทีฆนขะ เวทนาปริคคหสูตร (ม.ม.๑๓/๒๗๓-๒๗๔) http://www.84000.org/tipitaka/read/?1... ตัวอย่าง: พระจูฬปันถกเถระ คาถา"รโชหรณํ รชํ หรติ" http://www.84000.org/one/1/35.html ตัวอย่าง: พระอานนท์ พุทธอุปฐาก http://www.84000.org/one/1/12.html ตัวอย่าง: ปฏาจาราเถรี อรรถกถา http://www.84000.org/tipitaka/attha/a... สอุปาทิเสสนิพพาน = นิพพานในขณะยังมีขันธ์ (ชีวิต) อยู่ อนุปาทิเสสนิพพาน = ปรินิพพาน (ดับขันธ์) เมื่อเสียชีวิต สมาธิ = จิตตั้งมั่น ไม่ซัดส่าย ต้องเป็นสมาธิระดับอัปปนาสมาธิก่อน จึงจะเข้าสู่ฌาน สัมปชัญญะ = ความรู้ตัวทั่วพร้อม ใช้ร่วมกับสมถะ จะทำให้จิตไม่ดิ่งต่อไป เอกัคคตา = จิตเป็นอารมณ์เดียว (สมาธิ) ฌาน ก้าวไปทีละขั้น จะกระโดดข้ามขั้นไม่ได้ ฌาน ทุกขั้น เป็นโลกียธรรม รูปฌาน 4 (แม้เป็นสมถะ แต่เป็นบาทฐานนำไปสู่นิพพานได้) :- ปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน จตุตถฌาน อรูปฌาน 4 (นิพพานไม่ได้ เพราะจมดิ่งในฌานอย่างเดียว ไม่มีปัญญา) :- อากาสานัญจายตนะ = space ที่ว่าง วิญญาณัญจายตนะ = มีการรู้ ผู้รู้ อากิญจัญญายตนะ = nothingness, voidness คือ ไม่มีอะไร ๆ ข่มได้แม้แต่สัญญา แต่เพียงชั่วคราว (อาฬารดาบส สำเร็จชั้นนี้ ไปเกิดเป็นอรูปพรหม) เนวสัญญานาสัญญายตนะ = จะว่ามีสัญญาก็ใช่ ไม่มีก็ไม่ใช่ (อุทกดาบส พัฒนาถึงชั้นนี้ ไปเกิดเป็นอรูปพรหม) สัญญาเวทยิตนิโรธ = เป็นสมาบัติที่ 9 เป็นการเสวยผล หลังบรรลุนิพพานแล้ว (ไม่ใช่อรูปฌาน) เถรวาท มุ่ง ปัญญาธิคุณ มหายาน มุ่ง มหากรุณาธิคุณ แต่ทั้งหมด ต้องมี วิสุทธิคุณ ประเภทอรหันต์ 1.สุกขวิปัสสกะ คือพระอรหันต์ที่บรรลุด้วยปัญญาวิมุตติล้วน ๆ (เช่น พิจารณาผัสสะในชีวิตประจำวัน) แล้วทำให้จิตนิ่งดิ่งสงบ (สมถะ) ภายหลัง 2.สมถยานิก คือ พระอรหันต์ที่ใช้สมถะนำ ตามด้วยวิปัสสนา (เห็นความไม่เที่ยงแม้แต่ฌาน) ญาณเมื่อพระพุทธเจ้าตรัสรู้ใต้ต้นโพธิ์ ยาม 1 บุพเพนิวาสานุสติญาณ (ญาณระลึกชาติ) พระองค์ทรงเห็นขันธ์ 5 ในปัจจุบัน ไปค้นคว้าว่ามีขันธ์ 5 ในอดีตหรือไม่ โดยใช้สมถะและวิปัสสนา จึงระลึกชาติได้ ยาม 2 จุตูปปาตญาณ ใช้สมถะอีกครั้ง เมื่อจิตนิ่งอีกก็น้อมจิตต่อจาก บุพเพนิวาสานุสติญาณ เพื่อหาคำตอบว่าขันธ์ 5 มีที่มาที่ไปอย่างไร การเกิดของสัตว์ตามกฎแห่งกรรม ยาม 3 อาสวักขยญาณ ได้คำตอบของการเกิดและดับทุกข์ สุดท้ายได้พบวงจรปฏิจจสมุปบาท และทรงประกาศการบรรลุอนุตตรสัมมาสัมโพธิญาณแล้ว (阿耨多羅三藐三菩提) อายตนะนิพพาน ไม่มีในธาตุ 4 อรูปฌาน 4 และ ฯลฯ (ดูในเอกสารประกอบคำบรรยาย)