Fragment filmu UB Droga walki AIPN скачать в хорошем качестве

Fragment filmu UB Droga walki AIPN

Fragment filmu propagandowego pt. „Droga walki 1945 -1955” cz. II zrealizowanego przez Film Polski w 1979 r. na zlecenie MSW. Film składa się ze wspomnień funkcjonariuszy resortu bezpieczeństwa, którzy opowiadają o wydarzeniach, w których brali udział podczas pełnienia służby. Ujęcia prezentujące wypowiedź mjr. rez. Antoniego Adamusa (w okresie 15.07.1951 – 28.02.1952 zastępca szefa PUBP we Włodawie; 01.03.1952 – 14.02.1953 szef PUBP we Włodawie) oraz kpt. rez. Michała Króla (w okresie 29.06.1951 - 21.02.1952 st. referent Referatu III PUBP we Włodawie; w okresie 01.03.1952 – 31.09.1953 zastępca szefa PUBP we Włodawie), dot. sprawy „likwidacji” oddziału podziemia niepodległościowego Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość działającego na ziemi chełmsko-włodawskiej, dowodzonego przez ppor. Edwarda Taraszkiewicza ps. „Żelazny”. W latach 1949–1951 jego oddział cały czas wykazywał dużą aktywność bojową, m.in. 25 października 1949 r. na stacji kolejowej w Stulnie zdobyto bez strat własnych 1,5 mln złotych oraz teczkę z tajnymi dokumentami chełmskiego i włodawskiego UB, przeznaczoną dla Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Lublinie. Dokumenty zawierały wykaz i krótką charakterystykę informatorów, agentów i działaczy komunistycznych z Podlasia i pozwoliły „Żelaznemu” na zabicie wielu z nich. Do najbardziej spektakularnej akcji oddziału, już tylko czteroosobowego, doszło 29 maja 1951 r. w pobliżu wsi Dominiczyn (pow. Włodawa), kiedy to zastrzelono znanego działacza PPR i PZPR, byłego przewodniczącego Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie – Ludwika Czugałę i tego samego dnia, w rajdzie po pow. włodawskim zabito czterech informatorów UB i działaczy komunistycznych. W czerwcu 1951 r. powołano do likwidacji grupy „Żelaznego” specjalną grupę operacyjną KBW krypt. „W”, w której skład weszły cztery baony piechoty. W wyniku zakrojonej na szeroką skalę kilkumiesięcznej gry operacyjnej, ustalono miejsce pobytu „Żelaznego” i jego trzech ostatnich żołnierzy w Zbereżu n. Bugiem, pow. Włodawa, i 6 października 1951 800-osobowa obława UB i KBW dowodzona przez majora UB Jana Wołkowa otoczyła zabudowania rodziny Kaszczuków, w których przebywali partyzanci. Przebijając się z okrążenia, przerwali dwa pierścienie obławy, zdobyli łazika, lecz w trakcie odskoku natknęli się na część grupy operacyjnej i tam, nadal się ostrzeliwując, polegli w walce: Edward Taraszkiewicz „Żelazny” i Stanisław Torbicz „Kazik”. Grupa operacyjna „W” straciła 5 zabitych żołnierzy KBW i 1 funkcjonariusza UB (byłego zastępcę szefa Wydziału III WUBP w Lublinie). Materiał filmowy zarejestrowano w miejscu zajścia relacjonowanych wydarzeń - w Zbereżu (pow. Włodawa), w ujęciach prezentowane są mapy operacyjne terenu, na którym działania prowadziły organy bezpieczeństwa.