គ្រាដំបូងដែលសៀមប្លន់យកទឹកដីខ្មែរ បង្កើតនគររបស់ខ្លួន скачать в хорошем качестве

គ្រាដំបូងដែលសៀមប្លន់យកទឹកដីខ្មែរ បង្កើតនគររបស់ខ្លួន

នៅមុនឆ្នាំ១២០០នៃគ្រិស្ដសករាជ គ្មានឡើយប្រទេសសៀម ឬប្រទេសថៃបច្ចុប្បន្ន ខណៈអ្នកប្រវត្តិសាស្ត្រអន្តរជាតិទាំងឡាយបានអះអាងថា នៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍យើងនេះ គេឃើញមានតែប្រទេសកម្ពុជានាសម័យរាជាណាចក្រភ្នំ (ចិនហៅ ហ្វ៊ូណន) កកើតដំបូងចាប់ពីសតវត្សទី១ នគរស្រីក្សេត្រារបស់ជនជាតិព្យុនៅភូមាបច្ចុប្បន្ន ចំណែកនៅដែនកោះឯណោះ គេឃើញមានរាជាណាចក្រមួយនៅលើកោះជ្វាភាគខាងលិច នៃប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ីបច្ចុប្បន្ន នោះគឺ នគរធម៌្ម ឬធម៌្មនគរៈ ដែលភាសាជ្វាហៅថា តារូម៉ាណាហ្ការ៉ា។ ពិតណាស់ ប្រទេសសៀម ដែលកើតមានសព្វថ្ងៃនេះ គឺដំបូងឡើយ បានពីការប្លន់ទឹកដីពីប្រទេសកម្ពុជាយើង ពោលអំពើឈ្លានពាននេះកើតឡើងប្រមាណជិត៨០០ឆ្នាំមកហើយ។ ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរជាច្រើនអង្គបានខិតខំពង្រឹងការគ្រប់គ្រងកាន់កាប់ និងឱបក្រសោបរក្សាទឹកដីភាគខាងជើងយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ជាទីបំផុត ប្រសិនបើមានអំពើបះបោរណាមួយកើតឡើង គឺត្រូវតែបញ្ជូនកងទ័ពចេញទៅបង្ក្រាប មិនឱ្យរីករាលដាលនោះឡើយ ហើយក៏មានការលើកទឹកចិត្តចំពោះមេដឹកនាំតៃទាំងឡាយណា ដែលមានស្នាដៃជួយដល់រាជការខ្មែរ នៃព្រះនគរស្រីយសោធរបុរ។ ខ្ញុំសូមលើកឡើងនូវព្រះមហាក្សត្រខ្មែរមួយចំនួន ដែលធ្លាប់មានស្នាព្រះហស្ដពង្រីកនិងពង្រឹងរាជអំណាចទៅកាន់តំបន់ទាំងនោះ ដូចជា ព្រះបាទស្រីឥន្ទ្រវម៌្មទី១ នាសម័យបាគង ព្រះបាទស្រីយសោវម៌្មទី១ នាសម័យបាខែង ព្រះបាទស្រីរាជេន្ទ្រវម៌្មទី២ នាសម័យប្រែរូប ព្រះបាទស្រីជយវម៌្មទី៥ ព្រះបាទស្រីឧទយាទិត្យវម៌្មទី១ នាសម័យឃ្លាំង ព្រះបាទស្រីសូរ្យវម៌្មទី១ (១០០២-១០៥០) ចុងសម័យឃ្លាំងនិងដើមសម័យបាភួន ព្រះបាទស្រីឧទយាទិត្យវម៌្មទី២ នាសម័យបាភួន ព្រះបាទស្រីជយវម៌្មទី៦ ជាក្សត្រនៃរាជវង្សមហិធរបុរ ព្រះបាទសូរ្យវម៌្មទី២ (១១១៣-១១៥០) នាសម័យអង្គរវត្ត ព្រះបាទជយវម៌្មទី៧ (១១៨១-១២១៨) ព្រះបាទស្រីឥន្ទ្រវម៌្មទី២ នាសម័យបាយ័ន្ត បន្តដល់ព្រះបាទស្រីជយវម៌្មទី៨ ព្រះបាទស្រីឥន្ទ្រវម្មទី៣ ជាដើម។ ពាក់ព័ន្ធនឹងក្ដីសណ្ដោសប្រពៃចំពោះជនជាតិតៃ គឺថា ព្រះបាទស្រីជយវម៌្មទី៧ បានលើកព្រះរាជបុត្រីរបស់ទ្រង់ឱ្យរៀបអភិសេកជាមួយមេដឹកនាំតៃម្នាក់នៅមឿងរ៉ាត់។ មេដឹកនាំតៃរូបនោះមានឈ្មោះថា ឃុនហ្វាមឿង ចំណែកបុត្រីរបស់ព្រះអង្គមានព្រះនាមថា ស្រីសិខរមហាទេវី។ ព្រះបាទស្រីជយវម៌្មទី៧ ថែមទាំងប្រោសព្រះរាជទាននូវព្រះខ័នជ័យស្រី ឬដានអាជ្ញាសឹក និងព្រះគោរមងារ វ្រះកម្រតេងអញ ដល់ឃុនហ្វាមឿងដែលជាបុត្រប្រសានេះផងដែរ ពោលគឺដំឡើងយសស័ក្តិឱ្យក្លាយជាស្ដេចត្រាញ់ ដែលមានព្រះនាមថា វ្រះកម្រតេងអញស្រីឥន្ទ្របតិន្ទ្រាទិត្យៈ គ្រប់គ្រងនៅមឿងរ៉ាត់ ដែលជាទីក្រុងមួយក្នុងវិសយសជ្ជនាលយ។ ឃុនហ្វាមឿង ឬ វ្រះកម្រតេងអញស្រីឥន្ទ្របតិន្ទ្រាទិត្យៈ បានធ្វើពិធីផឹកទឹកសម្បថស្មោះត្រង់នឹងរាជការខ្មែរ សន្យាគ្រប់គ្រងមឿងរ៉ាត់ប្រកបដោយភាពសុខសាន្ត ប្រមូនពន្ធគយថ្វាយមកព្រះនគរស្រីយសោធរបុរ និងមានភក្ដីភាពចំពោះព្រះនគរកម្ពុជារៀងរហូតទៅ។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះជាប្រវត្តិសាស្ត្រលើកដំបូងបង្អស់របស់ជនជាតិតៃ ដែលមេដឹកនាំរបស់ពួកគេទទួលបានការប្រោសព្រះរាជទានព្រះគោរមងារជា វ្រះកម្រតេងអញ ដែលយើងបច្ចុប្បន្នអាចហៅបានថា ស្ដេចត្រាញ់ ឬសម្ដេចក៏ថាបាន។ នៅឆ្នាំ១២១៨ ព្រះបាទស្រីជយវម៌្មទី៧ បានផ្ទេររាជសម្បត្តិថ្វាយព្រះរាជបុត្ររបស់ព្រះអង្គឱ្យឡើងសោយរាជ្យបន្ត គឺព្រះបាទស្រីឥន្ទ្រវម៌្មទី២។ នោឆ្នាំ១២២០ ព្រះមហាក្សត្រថ្មី ព្រះបាទស្រីឥន្ទ្រវម៌្មទី២ បានដឹកនាំកងទ័ពចម្រុះខ្មែរ សៀម ចាម្ប៍ មនរាមន្យ ចូលទៅវាយដល់តំបន់ង៉េអាន នៃរាជាណាចក្រយួនដាយវៀត ប៉ុន្តែមិនទាន់បានច្បាំងឱ្យដឹងឈ្នះចាញ់ផង ព្រះអង្គក៏បាន​ដក​ទ័ពថយ​មករាជធានី​វិញ​។ ការ​ដកថយមកវិញនេះ គឺដោយសារកើតមានការបះបោរពីសំណាក់ពួកតៃនៅសជ្ជនាលយ និងសុខោទយ ដែលពួកវាបានកម្ចាយខ្លោញវិសយ ឬចៅហ្វាយខេត្តខ្មែរឱ្យភៀសខ្លួនចេញពីទីនោះ ហើយបង្កឱ្យមានចម្បាំងនឹងខ្មែរ នាំទៅដល់វិបត្តិយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរសម្រាប់ចក្រភពខ្មែរបុរាណ។ បញ្ហាដ៏ធំដែលប៉ះពាល់ដល់ស្ថិរភាពចក្រភពខ្មែរយើងនេះ គឺបង្កដោយស្ដេចរមិលគុណ​ ហ្វាមឿង ដែលទំនងជាមិនពេញចិត្តចំពោះរាជការថ្មីរបស់ព្រះបាទស្រីឥន្ទ្រវម៌្មទី២ ត្រូវជាបងថ្លៃ ក៏បានរួមដៃជាមួយនឹងមេដឹកនាំតៃម្នាក់ទៀត ដែលមានឈោ្មះថា បាងក្លាងហាវ ត្រួតត្រានៅមឿងបាងយ៉ាង គឺនៅជិតសុខោទយដែរ ដើម្បីប្រឆាំងនឹងអ្នករាជការខ្មែរប្រចាំការនៅទីនោះ។ បន្ទាប់ពីបានបង្រួបបង្រួមគ្នាហើយ ពួកវាបាននាំកងទ័ពឆ្ពោះទៅបន្ទាយទ័ពខ្មែរនៅក្រុងសុខោទយ ហើយក៏បានប្រយុទ្ធជាមួយនឹងទ័ពខ្មែរយ៉ាងក្ដៅគគុក។ ឯកសារប្រវត្តិសាស្ត្រថៃបញ្ជាក់ថា មូលហេតុនៃការបះបោរនេះ គឺបណ្ដាលមកពីការទាមទារយកពន្ធដារធ្ងន់ធ្ងរពេក ដែលនាំឱ្យកើតក្ដីក្ដៅក្រហាយ មិនសុខចិត្តក្នុងចំណោមមឿងចំណុះទាំងនោះ។ ហ្វាមឿងបានធ្វើពិធីផឹកសម្បថស្មោះត្រង់នឹងរាជការខ្មែរ? ដល់ត្រង់ចំណុចនេះ គឺបានធ្វើខុសពាក្យសម្បថ មិនអាចប្រកែកបាន។ ជាក់ស្ដែងណាស់ ជុំវិញព្រឹត្តិការណ៍បះបោរប្រឆាំងរាជការខ្មែរនេះ បានបង្ហាញឱ្យយើងឃើញថា ហ្វាមឿងបានធ្វើខុសពាក្យសម្បថដែលបានស្បថស្បែស្មោះត្រង់ចំពោះរាជការខ្មែរ ដោយសារការចូលដៃបះបោរប្រឆាំងនឹងខ្មែរ។ ដូច្នេះហើយ ហ្វាមឿងក៏បានធ្វើពិធីប្រគល់ព្រះគោរមងារ វ្រះកម្រតេងអញ ព្រមទាំងដាវអាជ្ញាសឹក ឬព្រះខ័នជ័យស្រី ឱ្យទៅឃុនបាងក្លាងហាវ ដែលជាមិត្តរួមចម្បាំងរបស់ខ្លួន។ បាងក្លាងហាវ បន្ទាប់ពីទទួលបានបរមសិទ្ធិនេះហើយ ក៏បានឡើងសោយរាជ្យនៅក្រុងសុខោទ័យ ដោយមានព្រះបរមនាមសម្រាប់រាជ្យថា ពុកឃុនស្រីឥន្ទ្រាទិត្យ។ ពួកសៀមហៅស្ដេចអង្គនេះថា «ព្រះរុង»។ ចំពោះការបះបោរប្លន់យកទឹកដីខ្មែរពីសំណាក់ពួកតៃនេះ ព្រះនគរកម្ពុជាយើងក៏មិននៅស្ងៀមដែរ។ ឯកសារផ្សេងៗបានលើកឡើងដែរថា រាជការខ្មែរក៏ធ្លាប់លើកទ័ពទៅបង្ក្រាបពួកសៀមសុខោទ័យនោះដែរ តែច្រើនតែមិនបានជោគជ័យឡើយ។ នៅក្នុងរជ្ជកាលពុកឃុនស្រីឥន្ទ្រាទិត្យ កងទ័ពខ្មែរ ក្រោមការដឹកនាំរបស់ព្រះអង្គម្ចាស់មួយអង្គ (តែមិនស្គាល់ឈ្មោះ ទំនងជាក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទស្រីជ័យវម៌្មទី៨ ឬក៏ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទស្រីឥន្ទ្រវម៌្មទី៣) បានចូលវាយប្រហារលើបន្ទាយទ័ពតៃសុខោទ័យ ធ្វើឱ្យកងទ័ពសៀមបាក់ទ័ពរត់ខ្ចាត់ខ្វាយស្ទើរតែទាំងអស់ តែមិនយូរប៉ុន្មានក៏មានមេទ័ពតៃម្នាក់បានលើកទ័ពវាយប្រហាររុញច្រានទ័ពខ្មែរយើងដដែល បណ្ដេញទ័ពខ្មែរចេញពីសុខោទ័យវិញ មេទ័ពនេះហើយគឺជាចៅរាមាកំហែង ដែលជាព្រះរាជបុត្រទី៣របស់ពុកឃុនស្រីឥន្ទ្រាទិត្យ៕ #history #king #angkor #angkorwat #cambodia #siemreap #phnompenh #queen #culture #civilization